رابطه ویژگی‌های جامعه‌شناختی شهروندان ساری و تماشای شبکۀ استانی طبرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ارتباطات، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه ژورنالیسم و خبر، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران.

3 کارشناسی‌ارشد تحقیق در ارتباطات، گروه ارتباطات، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)

10.22085/javm.2020.210807.1454

چکیده

گسترش روزافزون شبکه­های تلویزیونی ماهواره­ای و شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی، شبکه‌های تلویزیونی سراسری و استانی رسانۀ ملی را با چالش جدی جذب و حفظ مخاطب مواجه کرده است. در این راستا لزوم توجه به تفاوت­های فردی و اجتماعی مخاطبان جهت جذب و جلب رضایت ایشان به‌ویژه در شبکه­های استانی صداوسیما بیش‌ازپیش احساس می­شود. بر این اساس این پژوهش باهدف شناخت رابطه بین ویژگی‌های جامعه‌شناختی (سن، جنس، تحصیلات، وضعیت تأهل، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی) شهروندان ساروی و تماشای شبکه استانی مازندران انجام شده است. روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری پژوهش افراد بالای 15 سال ساکن شهر ساری است که از این میان، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نفر به روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای انتخاب و پاسخ‌های آنان به پرسشنامه تحقیق، با استفاده از نرم‌افزار اس­پی­اس­اس و آزمون‌های آماری آنوا، ضریب اِتا و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. یافته­های پژوهش بیانگر وجود رابطۀ معکوس بین پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و تحصیلات پاسخگویان با میزان تماشای شبکه استانی و رابطه مستقیم بین سن و وضعیت تأهل پاسخگویان با میزان تماشای شبکه استانی است. همچنین با توجه به یافته­ها بین جنسیت پاسخگویان و تماشای شبکه استانی مازندران رابطه معناداری وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between Sociological Characteristics of Citizens of Sary and Tabarestan Provincial TV Channel Viewership

نویسندگان [English]

  • Mohsen Shakerinejad 1
  • Ali Darabi 2
  • Tohid Babaei 3
1 Assistant Professor, Department of Communication, Communication and Media Faculty, IRIB University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Journalism and News, Communication and Media Faculty, IRIB University, Tehran, Iran.
3 M.A. in Research in Communication, Department of Communication, Communication and Media Faculty, IRIB University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)
چکیده [English]

The Iranian national and provincial TV network is nowadays encountering the serious challenge of attracting and maintaining audience attention due to the ever-increasing expansion of satellite TV networks and social media. In the face of such a challenge, paying attention to the personal and social differences of the audience in an attempt to attract attention and to meet the satisfaction of the viewers of IRIB provincial channels is becoming ever more imperative. The purpose of this study is to identify the relationship between the sociological characteristics (age, gender, education, marital status, socio-economic base) of citizens of the city of Sari and the watching habits of the viewers of the Mazandaran provincial TV channel. The method of research is to survey the population over the age of fifteen in the city of Sari using the Cochran formula from which a sample of 400 people was selected using multistage cluster sampling. Finally, 400 questionnaires were collected and analyzed using the SPSS program, analysis of variance (ANOVA) test, Eta coefficient test, and the Pearson coefficient. The formal validity of the questionnaire was obtained using Cronbach's alpha coefficient. The research findings suggest an inverse relationship between the provincial TV channel consumption (time spent watching TV) and the socio-economic base as well as the level of education of the respondents. Meanwhile, they suggest a direct relationship between the age and marital status of the respondents on one hand and the time spent watching TV on the other. The research findings also suggest no significant relationship between the respondents' gender and time spent watching TV.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy-making
  • Sociologic Factors
  • Local Culture
  • IRIB
  • Tabarestan TV Channel

مراجع

بابایی، محبوبه ( 1384) . پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و سبک زندگی اقشار مرفه نوظهور و غیر نو ظهور در تهران. رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران. اداره کل برنامه­ریزی محتوایی (1395). جهت­گیری­های محتوایی در مدیریت و مهندسی پیام، تهران: صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، معاونت پژوهش، برنامه­ریزی و نظارت، مرکز طرح و برنامه.
حسینی، سید سعید (1387). تأثیر پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی والدین بر چگونگی استفاده دانش­آموزان از اینترنت، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا.
ربانی، رسول (1385). جامعه­شناسی قشرها و نابرابری­های اجتماعی، انتشارات دانشگاه اصفهان.
ساکی، امیر (1390). «شبکه­های استانی و تقویت فرهنگ‌های بومی»، فصلنامه رسانه­های دیداری و شنیداری، شماره 2: 42-32.
ریاحی، محمد اسماعیل؛ کوثری، مسعود؛ حق گویی اصفهانی، مرضیه (1387). «بررسی میزان استفاده و رضامندی زنان از تماشای سریال­های تلویزیونی» مطالعات فرهنگی و ارتباطات،  شماره 11: 136- 109.
صداوسیمای مرکز مازندران (1397). تاریخچه مرکز. دسترسی در 20/8/1397.
.http://mazandaran.irib.ir/
عامریان، فاطمه (1395). کاربرد زبان مازندرانی در شبکه مازندران: دیدگاه­ها و راهکارهای اساتید و کارشناسان، اداره کل پشتیبانی پژوهش و اجرای نظرسنجی، واحد پژوهش صداوسیمای مرکز مازندران.
کاظمی­پور، شهلا (1388). «الگویی در تعیین پایگاه اجتماعی اقتصادی افراد و سنجش تحرک اجتماعی» فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 14: 172- 139.
کاستنر، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، ظهور جامعه شبکه‌ای، جلد اول، ترجمۀ احد علیقلیان و افشین خاکباز، تهران: طرح نو.
کینگ، نایجل و آندرسون، نیل (1386). نوآوری و تغییر در سازمان­ها، ترجمۀ رضا نجف بیگی، تهران: انتشارات ترمه.
گیدنز، آنتونی (1378). جامعه­شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
فاضلی، محمد ( ١٣٨٢ ). مصرف و سبک زندگی، تهران: صبح صادق.
متانی، مهرداد؛ رمضان حسن‌زاده و علی‌اکبر فرهنگی  (1392)، «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به تماشای برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی،  شماره 3 : 58-35.
محمدی، جلال (1376). بررسی میزان استقبال شهروندان استان کردستان نسبت به افزایش و تهیه و پخش برنامه­های محلی تلویزیون، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
مرکز آمار ایران (1397). نتایج تفصیلی سرشماری 1395. دسترسی در 21/8/1397.
https://www.amar.org.ir/.
مک­کوایل، دنیس (1382). درآمدی بر نظریه­های ارتباط‌جمعی، ترجمۀ پرویز اجلالی، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
مهدی­زاده، سید­محمد (1393). نظریه­های رسانه اندیشه­های رایج و دیدگاه­های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری.
مهرداد، هرمز (1380). مقدمه ای بر نظریات و مفاهیم ارتباط جمعی. تهران: نشر فاران.
نصری اشرفی، جهانگیر (1381). فرهنگ واژگان تبری، تهران: انتشارات احیاء کتاب.
نیکخواه، عبدالرحیم (1394). راهبردهای توسعه استان مازندران، بابل: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد مازندران
نیکو، مینو (1381). شناخت مخاطب تلویزیون با رویکرد استفاده و رضامندی. تهران: انتشارات سروش
ویندال، سون؛ سیگنایز، بنو و اولسون، جین. (1376). کاربرد نظریه‌های ارتباطات، ترجمۀ علیرضا دهقان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
یوسفی، فریده (1380). فرهنگ و آداب­ورسوم سوادکوه، ساری: انتشارات پژوهش­های فرهنگی.
 
Anderson, Danial. (2001). Earlychildhood Viewing and Adolesen Behavior. Boston: Blackwell,P.132
Chan.chin, yik. (2011). Policy learning, and the role of the provincial media in China. Media, Culture & Society. 33 (2): 193-210
Giddens, A. (1989). Sociology, Cambridge, Polity.
Scatt, H. (1978), Toward Defining the Function of Television, in television and Social Behavior. Journal of Media Communication, 4, 155.
Weber, M. (1964). The Theory of Social and Economic Organization. N.YY

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار