تحلیل نشانه‌شناختی اینفوگرافیک و موشن گرافیک‌های پخش شده از شبکه‌های تلویزیونی جمهوری اسلامی ایران در سال 1396

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات

2 استادیار دانشگاه صدا و سیما

چکیده

مقاله بر آن است بر مبنای دو نظریه «چارچوب‌سازی» و «طرح‌ذهنی»، انواع اینفوگرافیک را به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارها برای بهبود درک مخاطب و انتقال موفق پیام‌های رسانه­ای معرفی نماید.بر این اساس 37 اینفوگرافی‌ها و موشن‌گرافیک‌های پخش شده در برنامه‌های غیرنمایشی و غیرخبری شبکه‌های یک، دو، سه، چهار و پنج سیما طی سال 1396 به صورت تمام‌شماری، با رویکرد نشانه‌شناسی لایه‌ای و با استفاده از الگوی «سلبی» و «کاودری» بررسی و تحلیل شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد این شبکه­ها 37 اینفوگرافیک پخش کرده­اند که از این تعداد، 12 مورد ایستا، 19 مورد متحرک و 6 مورد چند رسانه­ای است. تحلیل نشانه‌شناختی آثار نشان می‌دهد، میزان استفاده از نشانه­های شمایلی بیشتر و موفق­تر بوده ولی نظام‌های نشانه‌ای به کار رفته، در تولید معنا موفق نبوده‌ و کمتر به جنبه­های دلالتی آن پرداخته­اند. از نظام نشانه‌ای تصویری استفاده مطلوبی نشده است و عموماً کارکردی تزئینی داشته‌اند. نظام نشانه‌ای کلامی بیش از هر نظام دیگر بر کل آثار سیطره دارد در حالی که کاربرد موشن یا اینفوگرافی ساده‌سازی مفاهیم پیچیده به زبان تصویر است. نسبت گفتار به گرافیک نامتناسب است، از شیوایی، سادگی و ایجاز برخوردار نیستند. در بعد نوشتاری نیز ناخوانا بودن واژگان، انتخاب نامناسب قلم به لحاط تناسب گرافیکی با کل اثر، آنها را در تولید معنا و جذابیت‌های بصری ناکام گذاشته است. در نشانه­های حرکتی، حرکت‌ها ناچیز و کارکردی معناساز ندارند. عموماً آثار از اهداف و کارکردهایی که بر یک اینفوگرافیک مطلوب مترتب است (اطلاع رسانی، رابطه بصری اثر و اطلاعات و ...)، کاملاً به دور بودند. البته استفاده مناسب از نشانه­های شمایلی، موسیقی مناسب، نریتورهای توانمند و پژوهش‌های برنامه‌ای را می­توان از نقاط قوت اینفوگرافی‌های پخش شده به شمار آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semiotic Analysis of Infographics and Motion graphics Broadcasted in the Islamic Republic of Iran Broadcasting Networks (IRIB) in 2017

نویسندگان [English]

  • Reza Farrokhnejad 1
  • Azizollah Salari 2
چکیده [English]

This paper tries to introduce info graphics types as one of the most effective ways of improving audience comprehension and the successful transmission of media messages based on two theories –“framework” and “subjective initiatives.” Accordingly, 37 infographics and motion graphics which broadcasted in the non-narrative and non-news programs of 1st, 2nd, 3rd, 4th, and 5th channel of IRIB in 2017 were examined as census, with layer semiotic approach using “Selbi” and “Kadori” model. The results show that these channels have broadcasted 37 infographics, of which 12 are static, 19 animated and 6 multi-media. The semiotic analysis of the works indicated that the use of iconic symbols were more successful, but the semiotic systems used in making meanings have not been successful in producing meaning and have less focused on its attributive aspects. The visual semiotic system is not used desirably and has generally been decorative. The verbal semiotic system has been more dominant than any other system with command over the entire works, whereas the use of motion or infographics is the simplification of complex concepts in the language of the image. The ratio of speech to graphics is disproportionate and lacks eloquence, simplicity, and brevity. In the written aspect, the illegibility of the vocabulary and the inappropriate selection of the font in terms of graphical fit with the entire work have made them unsuccessful in producing visual meaning and visual appeal. In motion signs, the movements are few and have no semiotic function. Overall, the works were completely away from the goals and functions related to a desirable infographics (informing, visual interaction of works and information, and so on). However, the proper use of iconographic symbols, good music, powerful narrative and program research can be considered as the strengths of infographics broadcasted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infographics
  • Semiotics
  • Graphics
  • Television
  • Media Frame working

مراجع

آذربایجانی، مسعود و دیگران(1387). روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، تهران: سمت.
احمدی، بابک(1389). از نشانه‌های تصویری تا متن: به سوی نشانه‌شناسی ارتباط دیداری، تهران: مرکز.
استریت، جان(1384). رسانه‌های فراگیر، سیاست و دمکراسی، ترجمۀ حبیب‌الله فقیهی‌نژاد، تهران: مؤسسۀ انتشاراتی روزنامه ایران.
بازدار، الهه(1381). گرافیک تجلی روح انسان، راهنمای جامع روابط عمومی، جلد2، تهران: انجمن روابط عمومی ایران.
دانسی، مارسل(1387). نشانه‌شناسی رسانه‌ها، ترجمۀ گودرز میرانی و بهزاد دوران، تهران: چاپار و آنیسه نما.
سجودی، فرزان(1388) نشانهشناسی؛نظریهوعمل، تهران: نشرعلم.
سلبی، کیت؛ کاودری، ران(1380). راهنمای بررسی تلویزیون، ترجمۀ علی عامری مهابادی، تهران: سروش.
سلیمی، مریم(1388). بررسی کاربرد گرافیک خبری در 7 خبرگزاری و 10 روزنامه آنلاین از دیدگاه سردبیران و طراحان گرافیک، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سوره.
سورین و تانکارد(1381). نظریه‌های ارتباطات، ترجمۀ علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
شکرخواه، یونس(1374). «گرافیک خبری تجلی عینیت رویدادها»، ویژه‌نامه آموزشی 1: 133.
شکرخواه، یونس(1380). چند نکته درباره گرافیک خبری. جهت اطلاع (خبرنامه انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران)، شماره 12.
شکرخواه، یونس و مریم سلیمی(1394). گرافیک اطلاع خبری و اطلاع‌رسان، تهران: دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها
قندی، حسین و نعیم بدیعی(1378). روزنامه‌نگاری نوین، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
محسنیان‌راد، مهدی(1378). ارتباط شناسی، انتشارات سروش.
مشتاق‌پور، مرضیه و شهلا شریفی(1392). «تحلیل گفتمان شعر سوره تماشا براساس نشانه‌شناسی لایه‌ای»، دومین همایش ملی آموزش زبان فارسی و زبانشناسی.
معتمدنژاد، کاظم(1383). وسایل ارتباط جمعی، جلد اول، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی
مک کوئل، دنیس(1382). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی، ترجمۀ پرویز اجلالی، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
مهدی­زاده، سیدمحمد(1391). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: همشهری.
نسل شریف، افسانه(1388). کاربرد خط در گرافیک. تهران: راه اندیشه.
ویندال و دیگران(1376). کاربرد نظریه­های ارتباطات، ترجمۀ علیرضا دهقان، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه
ینسن ، کلاوس(1384). «تلفیق روش های کمی و کیفی در پژوهش ارتباطی و رسانه‌ای»، ترجمۀ اسماعیل یزدان‌پور، فصلنامه رسانه، شماره 3.
 
Cairo,Alberto(2008). What should you show in graphic? Design journal,no.99
Graber,D.A. (1988). Processing the news: how people tame the information tide. 2nd ed. New yourk: longman.
Kracauer,(1953). kracauer.sigfried(1953) The challenge  of qualitative content analysis, public oponion quarterly 16, p631-42
Mcquail, Denis( 2006). Mass communication theory, sage publications
Myatt, Glenn J. (2011). MAKING SENSE OF DATA III: A Practical Guide to Designing Interactive Data Visualizations. New Jersey: John Wiley & Sons
Rajamanickam, venkatesh(2005). Infographics seminar handout, Bombay, industrial design center Indian institute of technology
Scheufel & Tewksbury )2007.(Framing, agenda setting, and priming, journal of communication, vol57 no1.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار