عبدالرحمان علیزاده؛ محمد مهدی فرقانی؛ محمدسعید ذکایی؛ محمد مهدیزاده
چکیده
مقاله‌حاضر، در پی‌شناخت نحوة بازنمایی رویدادها توسط رسانه‌ها و نحوة خوانش مخاطبان از آنهاست. این مقاله مبتنی بر الگوی رمزگذاری/ رمزگشایی استوارت هال، در بخش اول با الگوی تحلیل گفتمان ون‌دایک به تحلیل متون‌خبری از دو تلویزیون بی‌بی‌سی‌فارسی و شبکه یک (فرآیند رمزگذاری) می‌پردازد تا مؤلفه‌های گفتمان خبری این شبکه‌ها را استخراج ...
بیشتر
مقاله‌حاضر، در پی‌شناخت نحوة بازنمایی رویدادها توسط رسانه‌ها و نحوة خوانش مخاطبان از آنهاست. این مقاله مبتنی بر الگوی رمزگذاری/ رمزگشایی استوارت هال، در بخش اول با الگوی تحلیل گفتمان ون‌دایک به تحلیل متون‌خبری از دو تلویزیون بی‌بی‌سی‌فارسی و شبکه یک (فرآیند رمزگذاری) می‌پردازد تا مؤلفه‌های گفتمان خبری این شبکه‌ها را استخراج کند. برای این‌منظور، دو بستۀ خبری مربوط به رویدادهای خبری برکناری مرسی در مصر و اقتصاد ایران از یک دورۀ زمانی یک‌ماهه (8 تیر تا 8 مرداد 1392) به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. در بخش‌دوم، برای بررسی خوانش شهروندان تهرانی از رویدادهای خبری منتخب از مصاحبۀ متمرکز نیمه‌ساخت یافتة فردی و گروهی استفاده شده است. در‌مجموع 29 مصاحبۀ فردی و گروهی با 54 نفر از شهروندان تهرانی از گروه‌های سنی و جنسی مختلف به عمل آمد. نتایج نشان داد، بی‌بی‌سی‌فارسی در بازنمایی هر سه رویداد از مؤلفه‌های گفتمانی لیبرال‌دموکراسی استفاده کرده است. بازنمایی شبکة یک نیز عمدتاً مبتنی بر گفتمان انقلاب‌‌اسلامی است. اما مصاحبه‌شوندگان در مواجهه با این رویدادها تحت‌تأثیر متون‌هویتی، تجربة‌زیسته، دسترسی به گفتمان‌های دیگر و مؤلفه‌های زمینه‌ای و با استفاده از مؤلفه‌های هر دو گفتمان به خوانش مسلط، توافقی و متضاد هر دو‌شبکه پرداختند.
