احسان مختاری؛ محسن شاکری نژاد؛ سعید علوی وفا
چکیده
به اذعان اندیشمندان و فعالان حوزه فرهنگ و جامعهشناسی، جامعه ایرانی مبتلا به مسائل متعدد فرهنگی و اجتماعی است و یا حداقل در بسیاری از مؤلفه‌های فرهنگی اجتماعی نیاز به رشد و تعالی دارد و نقش نهاد رسانه در این رشد و تعالی ضروری به نظر می‌رسد.
جریان‌سازی رسانهای از ضرورت‌های موردنیاز رسانه ملی برای رفع مسائل فرهنگی و جامعه‌شناختی ...
بیشتر
به اذعان اندیشمندان و فعالان حوزه فرهنگ و جامعهشناسی، جامعه ایرانی مبتلا به مسائل متعدد فرهنگی و اجتماعی است و یا حداقل در بسیاری از مؤلفه‌های فرهنگی اجتماعی نیاز به رشد و تعالی دارد و نقش نهاد رسانه در این رشد و تعالی ضروری به نظر می‌رسد.
جریان‌سازی رسانهای از ضرورت‌های موردنیاز رسانه ملی برای رفع مسائل فرهنگی و جامعه‌شناختی جامعه ایرانی است؛ لذا هدف پژوهش حاضر این است که با طراحی الگوی فرایند جریان‌سازی رسانهای برای سیمای جمهوری اسلامی ایران، یاریگر نقش‌آفرینی سازمان صداوسیما در حل این مسئله باشد.
به‌منظور دستیابی به هدف پژوهش از روش نظریه داده‌بنیاد (GT) استفاده شده است؛ لذا پژوهش از نظر نوع، روش و ماهیت دادهها پژوهشی کیفی است. داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه عمیق با پانزده نفر از خبرگان به دست آمد. مصاحبه‌شوندگان به‌صورت هدفمند باتوجه‌به پست سازمانی، تحصیلات دانشگاهی و تجربه مرتبط با موضوع پژوهش انتخاب شدند. داده‌های حاصل طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی به کمک نرم‌افزار مکس کیودا مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند و ذیل یازده مقوله فرعی و سه مقوله اصلی شامل شرایط فرایند جریان‌سازی رسانهای، راهبردهای فرایند جریان‌سازی رسانهای و پیامدهای جریان‌سازی رسانهای طبقه‌بندی شدند و برای فرایند جریان‌سازی رسانهای پنج گام اصلی و یک گام یاری‌دهنده استخراج گردید.
الهه عطاردی
چکیده
طنز و شوخ‌طبعی، از عناصر بنیادی در تولید و پخش پیام‌های رسانهای برای کودکان است. برای تولیدکنندگان برنامههای کودک در رسانه، دستیابی به ارتباطی موفق با مخاطب کودک، در گرو به‌کارگیری زبانی مناسب و قابل درک برای کودکان است، از‌این‌رو، بهره‌گیری از عنصر طنز و شوخ طبعی بهمثابه ابزاری کارآمد برای ارتباط و جذب کودکان در رسانه ...
بیشتر
طنز و شوخ‌طبعی، از عناصر بنیادی در تولید و پخش پیام‌های رسانهای برای کودکان است. برای تولیدکنندگان برنامههای کودک در رسانه، دستیابی به ارتباطی موفق با مخاطب کودک، در گرو به‌کارگیری زبانی مناسب و قابل درک برای کودکان است، از‌این‌رو، بهره‌گیری از عنصر طنز و شوخ طبعی بهمثابه ابزاری کارآمد برای ارتباط و جذب کودکان در رسانه محسوب می شود و جایگاهی ویژه دارد. به کارگیری موفق طنز در تولیدات رسانهای ویژه کودکان، به شناخت کودک و ویژگی‌های رشد او، شناخت طنز و مفهوم آن و تسلط بر رسانه و ظرفیت‌های آن در ساخت موقعیتهای طنزآمیز بستگی دارد. طنز، آموزش بسیاری مسائل و موضوعهای تربیتی را در قالب غیرمستقیم و به زبانی موثر و مفرح برای کودکان ممکن میسازد و نیاز او به سرگرمی و شادی را برآورده و زمینه رشد او را فراهم میسازد. این مقاله، به روش پژوهش کتابخانهای، تلاش می‌کند ضمن تبیین مفهوم طنز کودک با در نظر گرفتن اهداف تربیتی و آموزشی طنز و ویژگی های آن، ضمن تاکید بر اهمیت طنزپردازی برای مخاطب کودک، چگونگی کاربرد طنز را در برنامههای کودک بررسی نماید.
حسن گل بخشی؛ مهدخت بروجردی علوی؛ مجید سعادتی
چکیده
این پژوهش باهدف شناسایی راهکارهای تقویت نقش‌آفرینی تلویزیون در پیشگیری از وقوع جرم در شهر بندرعباس و برای پاسخ به این سؤال انجام‌شده است که چگونه تلویزیون می‌تواند در پیشگیری از وقوع جرائم در این شهر اثرگذار باشند. برای پاسخ به این سؤال از روش دلفی در دو مرحله برای گردآوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات استفاده شد. تعداد 42 نفر از صاحبنظران ...
بیشتر
این پژوهش باهدف شناسایی راهکارهای تقویت نقش‌آفرینی تلویزیون در پیشگیری از وقوع جرم در شهر بندرعباس و برای پاسخ به این سؤال انجام‌شده است که چگونه تلویزیون می‌تواند در پیشگیری از وقوع جرائم در این شهر اثرگذار باشند. برای پاسخ به این سؤال از روش دلفی در دو مرحله برای گردآوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات استفاده شد. تعداد 42 نفر از صاحبنظران در رشتههای حقوق، جامعهشناسی و علوم ارتباطات اجتماعی استان هرمزگان که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند پانل دلفی را تشکیل دادند. بر اساس یافتههای این پژوهش، صاحبنظران درحالیکه که مشکلات «اقتصادی و معیشتی»، «فقر فرهنگی و اجتماعی» و «قرار گرفتن بندرعباس در مسیر ترانزیت کالاهای قاچاق و مشروبات الکلی» را مهم‌ترین دلایل بروز رفتارهای مجرمانه در شهر بندرعباس ارزیابی کردند، «بالا بردن کیفیت برنامهها برای کاهش تمایل مردم به استفاده از برنامههای شبکههای ماهوارهای»، «آگاهیبخشی درباره قوانین به‌منظور ارتقای سطح معلومات حقوقی مردم» و «تولید پویانماییهای آموزنده اجتماعی و اخلاقی برای کودکان و نوجوانان» را مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری از وقوع جرائم خشن در بندرعباس با استفاده از رسانه تلویزیون دانستند.
مینو تشکری؛ محمد دادگران؛ اکبر نصراللهی
چکیده
رقابت‌پذیری رسانه در سپهر رسانهای ملی و فراملی، ارتباط نزدیکی با سرعت و چابکی رسانه دارد. این سرعت و چابکی در درجۀ اول باید در فرایندهای تولید رادیویی ـ تلویزیونی قابل‌مشاهده باشد. فناوری نوین ارتباطی با هوشمندسازی سیستم رسانهای و فرایندهای تولید جاری و آتی آن، ابزاری برای چابکسازی هستند. پژوهش پیشرو تلاش دارد با استفاده ...
بیشتر
رقابت‌پذیری رسانه در سپهر رسانهای ملی و فراملی، ارتباط نزدیکی با سرعت و چابکی رسانه دارد. این سرعت و چابکی در درجۀ اول باید در فرایندهای تولید رادیویی ـ تلویزیونی قابل‌مشاهده باشد. فناوری نوین ارتباطی با هوشمندسازی سیستم رسانهای و فرایندهای تولید جاری و آتی آن، ابزاری برای چابکسازی هستند. پژوهش پیشرو تلاش دارد با استفاده از روش پیمایشی نقش و جایگاه فناوری‌های نوین ارتباطی را در چابکسازی فرایندهای تولید تلویزیونی در رسانۀ ملی بررسی نماید. جامعۀ آماری این مقاله مدیران، کارشناسان و کارکنان سازمان صداوسیما هستند. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد: فناوری‌های نوین ارتباطی، ابزاری کارآمد برای «افزایش سرعت انجام عملیات تولید»، «انعطافپذیری مدل و سیستم تولید»، «کیفیت بالا و افزایش تولید سفارشی» و «یکپارچگی و پیچیدگی کم فرایندهای تولید در مراحل قبل، حین و پس از تولید» است. این مؤلفهها از ضروریات تحقق تعالی رسانه نیز هست که به‌طور مستقیم بر چابکسازی فرایندهای تولید رادیو ـ تلویزیونی مؤثرند.
غزاله حسنیان؛ سید محسن بنی هاشمی؛ عبدالرضا سبحانی
چکیده
شیوۀ تغذیه و غذا خوردن می‌تواند باعث نفوذ فرهنگ، ایجاد تغییر در تفکر، شیوۀ زیست و عادت‌های فردی و اجتماعی شود. تغذیه اگر دچار دگرگونی و انحراف از سبک زندگی شود، این خطر ممکن است پیش آید که فرهنگ دگرگون شود. ماهوارهها به دلیل ماهیتی که دارند در بیهویت کردن جوامع نقش دارند و غفلت خبرگان و مسئولان ایرانی موجب آسیبدیدن جامعۀ ...
بیشتر
شیوۀ تغذیه و غذا خوردن می‌تواند باعث نفوذ فرهنگ، ایجاد تغییر در تفکر، شیوۀ زیست و عادت‌های فردی و اجتماعی شود. تغذیه اگر دچار دگرگونی و انحراف از سبک زندگی شود، این خطر ممکن است پیش آید که فرهنگ دگرگون شود. ماهوارهها به دلیل ماهیتی که دارند در بیهویت کردن جوامع نقش دارند و غفلت خبرگان و مسئولان ایرانی موجب آسیبدیدن جامعۀ ایران میشود. مسأله اساسی این پژوهش، وقوع دگرگونی فرهنگی از طریق تحول تغذیهای در خلاف جهت سبک زندگی ایرانی است. هدف پژوهش پیشرو، بررسی وضعیت محتوای فرهنگی برنامههای سبک زندگی تغذیهای ماهواره و نقش آنها بر حفظ و دگرگونی فرهنگ در یادگیری اجتماعی و روش آن مبتنی بر رویکرد تحلیل محتوای کیفی است. در این مطالعه برای جمعآوری دادهها، دو برنامه از شبکههای غیرایرانی فارسی‌زبان برای نمونه انتخاب شده است. روش نمونهگیری هدفمند انتخابی است. یافتهها نشان داد هفت مقوله «نمود فرهنگ در برنامههای غذایی ماهوارهای»، «طبخ غذا»، «جامعهشناسی غذا»، «حذف، مخالفت یا بیاعتنایی به مفاهیم مذهبی»، «وضعیت تجملگرایی»، «اوقات فراغت» و «ظاهر و ساخت برنامه» همراه با زیرمقولههای آنها در برنامههای فارسی‌زبان ماهوارهای نمایش داده شده است. نقش عوامل فرهنگی در این مقولهها بر یادگیری اجتماعی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته و افراد، الگوهای رفتاری متناسب با وقایع مشاهده‌شده در محیطهای خود، ازجمله تصاویر تلویزیونی را اتخاذ میکنند. برنامههای تغذیهای ماهوارهای به علت رویکرد و سیاستهای متفاوتی که با رسانههای داخلی دارند، محتوای متفاوتی را ارائه و تأثیری که بر یادگیری اجتماعی مخاطب دارند، میتوانند زمینهساز تغییر سبک زندگی و فرهنگ شوند.
سارا نظیف؛ مهدی نجف زاده؛ روح اله اسلامی شعبجره
چکیده
این مقاله در پی کشف مفهوم کودکی به کمک یکی از ابزارهای نمادین فرهنگی (برنامههای کودک تلویزیون) در دوره‌ای از تاریخ سیاسی ـ اجتماعی ایران است که بیش از هر چیز در کنترل دالهای متعارضی همچون منازعه در عرصۀ سیاسی و هویتهای جدید سبک زندگی در عرصۀ اجتماعی قرار دارد. از رهگذر قرار گرفتن در شبکه‌ای از روابط بینامتنی معنادار با کمک چارچوب ...
بیشتر
این مقاله در پی کشف مفهوم کودکی به کمک یکی از ابزارهای نمادین فرهنگی (برنامههای کودک تلویزیون) در دوره‌ای از تاریخ سیاسی ـ اجتماعی ایران است که بیش از هر چیز در کنترل دالهای متعارضی همچون منازعه در عرصۀ سیاسی و هویتهای جدید سبک زندگی در عرصۀ اجتماعی قرار دارد. از رهگذر قرار گرفتن در شبکه‌ای از روابط بینامتنی معنادار با کمک چارچوب نظری «امر سیاسی» نزد شانتال موفه در تلاش است تا حوزه‌های آگونیسمیک موجود در تمایزات آشتی‌ناپذیر میان هویتهای جمعی ما / آنها را کشف کند. روش نشانه‌شناسی پرس و تحلیل واسازی متن دریدا در کشف اشکال هژمونیک (هرچند ناقص و آسیبپذیر) از هویتیابی در کودکان و نوجوانان به کار گرفته شده است. چگونگی بازنمایی کودکان در برنامههای تولیدی تلویزیون ایران و اینکه این بازنمایی آنان را در ارتباط با قدرت حاکم در چه جایگاهی قرار می‌دهد، سؤال پژوهش پیشرو است. بررسی منازعه معنایی حاکم بر دهۀ هشتاد به بازنمایی دو «دیگری» متفاوت منجر گردید که یکی در نشانههای غایب سبک جدید زندگی و دیگری در بازنمایی هویت «ما» به‌صورت انتقادی نمایان گشت. گفتمان هژمونیک دهۀ هشتاد نقطه تصمیمناپذیر تحلیل متن تلقی گردید. یافتهها بیانگر بازنمایی کودکان و نوجوانان به‌منظور سوژه سیاسی و قرار گرفتن در جایگاه بالقوه مقاومت یا سازش با قدرت برتر است که رابطه کودک و نوجوان با قدرت سیاسی را درون گفتمان خودانتقادی توضیح می‌دهد.
محمدعلی حکیم آرا؛ محمدحسین ساعی؛ امیرحسین ناطقی
چکیده
با نظر به دگرگونی شگرف در حوزۀ فناوری اطلاعات و ارتباطات، ویژگی اساسی انقلاب رسانهای درآمیختگی دو مفهوم دیجیتالی و تعاملی شدن خلاصه شده است. این دو در کنار هم سبب دگرگونی در قلمرو ارتباطات رسانهای گشته و سبب می شود برخی نظریه‌های سنتی همچون برجسته‌سازی، مندرج در پارادایم مسلط بر وسایل ارتباط جمعی که یکسویی و مخاطب انبوه را ...
بیشتر
با نظر به دگرگونی شگرف در حوزۀ فناوری اطلاعات و ارتباطات، ویژگی اساسی انقلاب رسانهای درآمیختگی دو مفهوم دیجیتالی و تعاملی شدن خلاصه شده است. این دو در کنار هم سبب دگرگونی در قلمرو ارتباطات رسانهای گشته و سبب می شود برخی نظریه‌های سنتی همچون برجسته‌سازی، مندرج در پارادایم مسلط بر وسایل ارتباط جمعی که یکسویی و مخاطب انبوه را مفروض داشت، در پارادایم تازه در سطح شبکه های اجتماعی مجازی با سازوکار هشتگ (#) و ترندسازی در تنگنای تبیین پدیده‌های ارتباطی قرار گیرد. مخاطبان دیروز، اکنون در گروه‌های کوچک ساخت‌بندی و در تعامل باهم میتوانند درباره رویدادهای روز نظر داده و آن را نشر دهند. این مواضع نظری می تواند همسو یا مغایر با مواضع برجسته‌سازی شده در رسانههای جمعی باشد. این پژوهش به روش تحلیل مضمون خوانش‌های مسلط، مصالحه و متضاد کاربران توئیتر را استخراج کرده، نشان می دهد چگونه بخشی از کاربران با استفاده از سازوکار هشتگ و ترند توئیتری، برجسته‌سازی خبری تلویزیون را در جریان تحولات اجتماعی دی‌ماه 1396 کشور با خوانش های متفاوت و متضاد به چالش کشیدند. یافته ها نشان می دهد، برای تبیین پدیده‌های ارتباطی در سطح شبکههای اجتماعی مجازی به اصلاح و تحول در حوزه های نظری، به ویژه در نظریه برجسته سازی نیاز است. ادامه مطالعات دربارۀ تحولات نظری توصیه شده است.
رضا فرخ نژاد؛ تژا میرفخرایی
چکیده
کودکان یکی از پربیننده‌ترین و مخاطبان خاص تلویزیون هستند. تلویزیون، به‌دلیل بهرهمندی از جذابیتهای تصویری و قدرت همانندسازی، بر برداشت مخاطب کودک از هویت خود، درونی شدن فرهنگ و الگوهای فکری و رفتاری وی تأثیر می‌گذارد. بنابراین، تنها شبکة تخصصی کودک در ایران انتخاب شد تا قابلیت‌های هویت‌سازی آن مطالعه و به این پرسش پاسخ ...
بیشتر
کودکان یکی از پربیننده‌ترین و مخاطبان خاص تلویزیون هستند. تلویزیون، به‌دلیل بهرهمندی از جذابیتهای تصویری و قدرت همانندسازی، بر برداشت مخاطب کودک از هویت خود، درونی شدن فرهنگ و الگوهای فکری و رفتاری وی تأثیر می‌گذارد. بنابراین، تنها شبکة تخصصی کودک در ایران انتخاب شد تا قابلیت‌های هویت‌سازی آن مطالعه و به این پرسش پاسخ داده شود که برنامههای آن در چه مفصل‌بندی گفتمانی تولید و پخش می‌شوند؟ بدین‌منظور، ابتدا نظام معنایی گفتمان انقلاب اسلامی و کودک مطلوب آن با رویکرد لاکلائو و موفه از بیانات و مکتوبات رهبران انقلاب اسلامی مفصل‌بندی و در مرحلة بعدی نظام معنایی برنامههای تلویزیونی شبکه کودک، در بازة زمانی شش ماهه دوم سال 96، تحلیل گفتمان شد. در اندیشة رهبران انقلاب اسلامی، «کودک مطلوب» به معنای پرورش یافتن قوای روحی، جسمی و شکوفایی استعدادهای ذاتی وی است و این مهم بدون توجه به دال مرکزی توحید میسر نمی‌شود. هویتهای «کودک مؤمن»، «ایرانی»، «انقلابی»، «عالم و فلسفه‌دان»، «اخلاق‌مدار»، «تندرست» و «جامعه‌پذیر» هفت هویت کودک مطلوب گفتمان انقلاب اسلامی را تشکیل می‌دهند. نتایج نشان می‌دهد که شبکه به اشکال مختلف، آن هویت‌ها را برساخت کرده است. در مجموع برنامههای تولیدی و تأمینی شبکه، هویت «کودک جامعه‌پذیر»، «کودک عالم و فلسفه‌دان»، و «کودک مؤمن»، به‌ترتیب بیشترین بازنمایی را داشته‌اند. در برنامههای تولیدی، بیشترین بازنمایی مربوط به «کودک جامعه‌پذیر» است و بازنمایی هویت «کودک عالم و فلسفه‌دان» و «کودک مؤمن» در رتبه‌های بعدی قرار دارند. لکن برنامه‌ای که منحصراً «کودک انقلابی»، «کودک ایرانی»، «کودک اخلاق‌مدار»، و «کودک تندرست» را بازنمایی کند، یافت نشد. در برنامههای خارجی بازنمایی هویتهای «کودک جامعه‌پذیر» و «کودک عالم و فلسفه‌دان»، بسامد بالایی داشته است. در برنامههای تأمینی داخلی نیز بیشتر هویت «کودک جامعه‌پذیر»، «کودک مؤمن»، «کودک اخلاق‌مدار» بازنمایی شده است. کلیپ‌های پخش شده هم به ترتیب هویتهای «کودک عالم و فلسفه‌دان»، «کودک مؤمن»، «کودک جامعه‌پذیر» و «کودک ایرانی» را بازنمایی کردهاند.
علی اکبر رزمجو؛ ابراهیم فتحی؛ محمد هندی
چکیده
این پژوهش، با هدف بررسی راهکارهای نقش‌آفرینی شبکة استانی سبلان در توسعة اقتصادی استان اردبیل صورت گرفت. این پژوهش به روش کیفی با ابزار مصاحبه عمیق به جمعآوری دادهها پرداخته است. جامعة آماری تحقیق شامل کلیه کارشناسان اقتصادی، توسعه‌ای، رسانهای در استان اردبیل بودند که با نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و بعد از 18 مصاحبه محقق ...
بیشتر
این پژوهش، با هدف بررسی راهکارهای نقش‌آفرینی شبکة استانی سبلان در توسعة اقتصادی استان اردبیل صورت گرفت. این پژوهش به روش کیفی با ابزار مصاحبه عمیق به جمعآوری دادهها پرداخته است. جامعة آماری تحقیق شامل کلیه کارشناسان اقتصادی، توسعه‌ای، رسانهای در استان اردبیل بودند که با نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و بعد از 18 مصاحبه محقق به اشباع داده رسید و با کدگذاری داده‌های به‌دست‌آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. راهکارهای نقش آفرینی رسانة مورد نظر در توسعة استان اردبیل در مقولات به‌دست آمده مورد بررسی و تحلیل واقع گردید. مقولات مربوط به راهکارها و اقدامات عملی شبکه سبلان از منظر پاسخگویان عبارت بودند از؛ بازشناسی و بازتعریف دوباره از رسانه و کارکردهای آن، جذب و تقویت بدنة کارشناسی برنامه‌سازی، استفاده از تجارب موفق سایر شبکهها، نگاه علمی ـ استراتژیک به برنامه‌سازی، طرح عمیق مشکلات استان در برنامه‌سازی‌ها، اطلاع‌رسانی و خبررسانی اقتصاد‌محور، جلوگیری از نفوذ نهادها و صاحبان نفوذ، گفتمان‌سازی نقد عملکرد مدیران، استقلال مالی از بدنه حاکمیت، راه‌اندازی اتاق فکر اقتصادی در رسانه، طرح دغدغه‌های متولیان توسعه، برنامه‌سازی توسعه‌محور، مخاطب‌سنجی درست، شناخت پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های اقتصادی استان اردبیل، استفاده از قالب‌های متنوع برنامه‌سازی، گفتمان‌سازی توسعه.
ثریا هاشمی؛ سید علی رحمان زاده؛ نوروز هاشم زهی
چکیده
با توجه به استفاده زیاد سالمندان از تلویزیون و افزایش جمعیت سالمندی در کشور، تلویزیون با ساخت و ارائه برنامههایی با محتوا و ساختار مناسب می‌تواند جامعه را برای داشتن سالمندی موفق و فعال آماده سازد. این پژوهش با هدف دستیابی به راهبردهایی مناسب در رسانه ملی برای سالمندی موفق و فعال انجام شده است. گردآوری اطلاعات با مصاحبه عمیق به ...
بیشتر
با توجه به استفاده زیاد سالمندان از تلویزیون و افزایش جمعیت سالمندی در کشور، تلویزیون با ساخت و ارائه برنامههایی با محتوا و ساختار مناسب می‌تواند جامعه را برای داشتن سالمندی موفق و فعال آماده سازد. این پژوهش با هدف دستیابی به راهبردهایی مناسب در رسانه ملی برای سالمندی موفق و فعال انجام شده است. گردآوری اطلاعات با مصاحبه عمیق به روش نمونهگیری گلوله برفی است. نمونه آماری منتخب، 36 تن از خبرگان، مشتمل بر مدیران رسانه ملی، استادان دانشگاه، پژوهشگران و کارشناسان و برنامه سازان رسانه ای و سالمندی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات مدل سوات است. پژوهشگر با تجزیه و تحلیل یافتهها و با مقایسه نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی)، تهدیدها و فرصت‌ها (عوامل خارجی)، به نتایجی دست یافت که با انجام و رعایت این نکات میتوان راهکارهای مؤثری در جهت اعمال راهبردهایی برای سالمندی موفق و فعال در رسانه ملی ارائه کرد. مهم‌ترین نتایج عبارت‌اند از: لزوم آسیب‌شناسی جامع در برنامه های سالمندی تلویزیون، لزوم بازنگری در اهداف و ساختارهای برنامه های سالمندی تلویزیون، لزوم تشکیل شورای راهبردی سلامت و احیاء آن برای تهیه و تولید برنامه های خاص سالمندان و اجرای استراتژی‌های مؤثر، لزوم بازنگری در ساختار نیروی انسانی شبکه های سیما، لزوم بهسازی در سیستم‌های فناورانه و فنی سیما، لزوم تشکیل کمیته‌های پژوهشی، تهیه محتوا و تهیه و تولید برنامه در زمینۀ سالمندی موفق و فعال، بررسی و تدوین محتوا برای سالمندان در شبکههای سیما، تعامل با سازمان‌ها و نهاهای دولتی و غیردولتی و جذب مشارکت کننده.
محمد مهدیزاده؛ محمدمهدی وحیدی
چکیده
در این مقاله، از منظرِ یک راوی که زاویه‌ی دیدِ دانایِ کل محدود به یک شخصیت را برای روایتِ خود برگزیده است با تمرکز بر یک شخصیتِ ایرانیِ خاص در سریال تلویزیونی میهن، می‌کوشیم با استفاده از رهیافتِ تحلیلی نشانه‌شناسی اجتماعی تصویر که توسط کرس و ون‌لیوون چارچوب‌بندی شده است، نحوه‌ی برساختِ هویتِ ایرانیِ مهاجر را در یک متنِ رسانهای ...
بیشتر
در این مقاله، از منظرِ یک راوی که زاویه‌ی دیدِ دانایِ کل محدود به یک شخصیت را برای روایتِ خود برگزیده است با تمرکز بر یک شخصیتِ ایرانیِ خاص در سریال تلویزیونی میهن، می‌کوشیم با استفاده از رهیافتِ تحلیلی نشانه‌شناسی اجتماعی تصویر که توسط کرس و ون‌لیوون چارچوب‌بندی شده است، نحوه‌ی برساختِ هویتِ ایرانیِ مهاجر را در یک متنِ رسانهای بررسی کنیم. تحلیلِ ما نشان می‌دهد که در مدّت حضور این شخصیت در سریالِ میهن، سیرِ تطوّرِ هویتِ او، با استفاده از نمادپردازیهای بصری و فنِّ بلاغت، به شیوهای خاص به تصویر کشیده شده است. از منظر نشانهشناسیِ اجتماعی، روایت زندگی این قهرمان خیالی، می‌تواند به منبعی برای برسازیِ هویتهای مطلوب و منطبق بر رویکردِ ایدئولوژیکِ سازندگان، تبدیل شود. فرح در کنار دیگر شخصیتهای ایرانیِ مهاجرِ بازنماییشده در متونِ رسانهایِ دیگر، هم در برساختِ دوگانهی خود/دیگریِ جدید مشارکت می‌کند و هم به جزئی از «منبعِ نشانهایِ» ایرانیِ مهاجرِ امریکاییشده تبدیل میشود که بعداً نیز می‌تواند به منظورِ نیل به اهداف خاص، در متونِ دیگر مورد ارجاع قرار گیرد.
عبدالکریم خیامی؛ علی اسکندری؛ مرضیه خلقتی
چکیده
سلبریتی‌ها از جملة منابعی هستند که رسانه‌ها با هدف جذب مخاطب و سودآوری به آنها متوسل می‌شوند و آنها نیز با هدف بیشتر دیده شدن و کسب درآمد در رسانه‌ها حاضر می‌گردند. پس میتوان یک ارتباط دوسویه را متصور شد که هرکدام از دو سوی این طیف درصدد دستیابی به اهدافی هستند. اما در این مواجهه، گاه مشکلات و مسائلی به وقوع می‌پیوندد که هزینه‌هایی ...
بیشتر
سلبریتی‌ها از جملة منابعی هستند که رسانه‌ها با هدف جذب مخاطب و سودآوری به آنها متوسل می‌شوند و آنها نیز با هدف بیشتر دیده شدن و کسب درآمد در رسانه‌ها حاضر می‌گردند. پس میتوان یک ارتباط دوسویه را متصور شد که هرکدام از دو سوی این طیف درصدد دستیابی به اهدافی هستند. اما در این مواجهه، گاه مشکلات و مسائلی به وقوع می‌پیوندد که هزینه‌هایی را برای دو طرف ایجاد می‌کند. در این مقاله، ابتدا در بخش نظری، دو نظریة دریسنس و نایار مطرح شد و در مرحلة بعد با روش نمونهگیری هدفمند 15 نفر از صاحبنظران حوزه ارتباطات، رسانه و فرهنگ مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند و مهم‌ترین مضامین مرتبط با وضعیت موجود و مطلوب تعامل رسانة ملی با سلبریتی‌ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA استخراج، طبقه‌بندی و تحلیل شد. نتایج حاصل از این تحقیق حکایت از آن داشت که با هدف بهبود و ارتقای تعامل سلبریتی‌ها و رسانة ملی میتوان بر اساس مدل ارائه‌شده در این پژوهش، سیاست‌گذاری روشنی برای تربیت، استعدادیابی و معرفی چهره‌های جوان طراحی کرد؛ نظام جدید حقوق متقابل چهره‌ها و رسانة ملی را به لحاظ مالکیت مادی و معنوی در عرصة فعالیت‌های هنری مانند صحنه، تبلیغات محیطی و فضای مجازی تعیین و تدوین کرد؛ و به طراحی زمینه‌ای برای معرفی، رشد و ماندگاری چهره‌ها و در نهایت گونه‌شناسی و طبقه‌بندی سلبریتی‌ها برای هرگونه تعامل با آنها پرداخت.
رضا فرخ نژاد؛ تژا میرفخرایی
چکیده
اهمیت دوران کودکی در هویتیابی و نیز تلاش مخاطبان کودک در شناخت رمزگان‌های دیگر فرهنگ‌ها، این پژوهش را بر آن داشت تا عملکرد شبکه کودک را در شش ماهه دوم سال 96 به صورت تمام شماری و با استفاده از «نشانه‌شناسی فرهنگی لوتمان»، در شکل‌گیری فرایند دیگری‌سازی به مثابه اقدامی ضد هژمونیک و همچنین تثبیت هویت فرهنگی «خود» بررسی ...
بیشتر
اهمیت دوران کودکی در هویتیابی و نیز تلاش مخاطبان کودک در شناخت رمزگان‌های دیگر فرهنگ‌ها، این پژوهش را بر آن داشت تا عملکرد شبکه کودک را در شش ماهه دوم سال 96 به صورت تمام شماری و با استفاده از «نشانه‌شناسی فرهنگی لوتمان»، در شکل‌گیری فرایند دیگری‌سازی به مثابه اقدامی ضد هژمونیک و همچنین تثبیت هویت فرهنگی «خود» بررسی نماید. یافتهها نشان می‌دهد گفتمان غرب در برخی موارد حضور خود در سپهر نشانه‌ای فرهنگ اسلامی ایرانی را تحمیل کرده است. چون مفروض پژوهش دیگری غربی را در حکم پادفرهنگ می‌داند، لذا ضعف در فرایند دیگری‌سازی را به مثابه تعامل فرهنگی نمی‌شناسد. شبکه، نماینده الگوی مبتنی بر «هم خود و هم دیگری» است. یعنی به جای الگوی «خودـ دیگری قطبیده» از الگوی «خودـ دیگری آمیخته» بهره می‌برد. بر مبنای نظریه اومولت، برنامههای تولیدی، رویکردی محافظه‌کارانه نسبت به مسائل پیرامونی و جامعه داشته و بیشتر بر تاریخ و سنت تأکید دارند. در مقابل برنامههای تأمینی بر مؤلفه‌های جامعه‌پذیری، ثروت، قدرت و سبک زندگی تمرکز داشته‌اند. یکی از شیوه‌های مؤثر شبکه کودک به عنوان راهکاری ضدهژمونیک برای غیریت‌سازی، بهرهمندی از سازوکارهای ترجمه فرهنگی در برنامههای تأمینی خارجی است. در این مسیر فرایندهای تکرار و خلاقیت به خوبی در شبکه به کار گرفته شده است، اما لازم بود عوامل فرهنگی «خود» و «دیگری» از طریق مکانیزم‌های طرد و جذب به کار گرفته می‌شد تا متون پخش شده ویژگی‌های کاملاً فرهنگ‌بنیاد را برای خودش احراز کند.
رضا فرخ نژاد؛ عزیزالله سالاری
چکیده
مقاله بر آن است بر مبنای دو نظریه «چارچوب‌سازی» و «طرح‌ذهنی»، انواع اینفوگرافیک را به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارها برای بهبود درک مخاطب و انتقال موفق پیام‌های رسانهای معرفی نماید.بر این اساس 37 اینفوگرافی‌ها و موشن‌گرافیک‌های پخش شده در برنامههای غیرنمایشی و غیرخبری شبکههای یک، دو، سه، چهار و پنج سیما طی سال ...
بیشتر
مقاله بر آن است بر مبنای دو نظریه «چارچوب‌سازی» و «طرح‌ذهنی»، انواع اینفوگرافیک را به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارها برای بهبود درک مخاطب و انتقال موفق پیام‌های رسانهای معرفی نماید.بر این اساس 37 اینفوگرافی‌ها و موشن‌گرافیک‌های پخش شده در برنامههای غیرنمایشی و غیرخبری شبکههای یک، دو، سه، چهار و پنج سیما طی سال 1396 به صورت تمام‌شماری، با رویکرد نشانه‌شناسی لایه‌ای و با استفاده از الگوی «سلبی» و «کاودری» بررسی و تحلیل شده است. یافتهها نشان می‌دهد این شبکهها 37 اینفوگرافیک پخش کردهاند که از این تعداد، 12 مورد ایستا، 19 مورد متحرک و 6 مورد چند رسانهای است. تحلیل نشانه‌شناختی آثار نشان می‌دهد، میزان استفاده از نشانههای شمایلی بیشتر و موفقتر بوده ولی نظام‌های نشانه‌ای به کار رفته، در تولید معنا موفق نبوده و کمتر به جنبههای دلالتی آن پرداختهاند. از نظام نشانه‌ای تصویری استفاده مطلوبی نشده است و عموماً کارکردی تزئینی داشته‌اند. نظام نشانه‌ای کلامی بیش از هر نظام دیگر بر کل آثار سیطره دارد در حالی که کاربرد موشن یا اینفوگرافی ساده‌سازی مفاهیم پیچیده به زبان تصویر است. نسبت گفتار به گرافیک نامتناسب است، از شیوایی، سادگی و ایجاز برخوردار نیستند. در بعد نوشتاری نیز ناخوانا بودن واژگان، انتخاب نامناسب قلم به لحاط تناسب گرافیکی با کل اثر، آنها را در تولید معنا و جذابیتهای بصری ناکام گذاشته است. در نشانههای حرکتی، حرکت‌ها ناچیز و کارکردی معناساز ندارند. عموماً آثار از اهداف و کارکردهایی که بر یک اینفوگرافیک مطلوب مترتب است (اطلاع رسانی، رابطه بصری اثر و اطلاعات و ...)، کاملاً به دور بودند. البته استفاده مناسب از نشانههای شمایلی، موسیقی مناسب، نریتورهای توانمند و پژوهش‌های برنامه‌ای را میتوان از نقاط قوت اینفوگرافی‌های پخش شده به شمار آورد.
شهرام مدرس خیابانی
چکیده
در این پژوهش سعی بر آن بوده است، نظام نوشتاری موجود در زیرنویسهای شبکۀ معیار خبر و زیرنویسهای موجود در شبکۀ آی‌فیلم از منظری پیکره‌بنیاد بررسی شود تا ضمن دریافت نوع نگارش غالب در این زیرنویس‌ها، اشکالات املایی و فنی موجود در آنها، بر اساس دستور‌العمل نگارش مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بررسی و مقایسه شود. برای دستیابی به ...
بیشتر
در این پژوهش سعی بر آن بوده است، نظام نوشتاری موجود در زیرنویسهای شبکۀ معیار خبر و زیرنویسهای موجود در شبکۀ آی‌فیلم از منظری پیکره‌بنیاد بررسی شود تا ضمن دریافت نوع نگارش غالب در این زیرنویس‌ها، اشکالات املایی و فنی موجود در آنها، بر اساس دستور‌العمل نگارش مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بررسی و مقایسه شود. برای دستیابی به این هدف ابتدا پیکرهای شامل 1000 جمله از زیرنویسهای خبری شبکة خبر و زیرنویس پیام‌های مردمی از شبکة آی‌فیلم در بازۀ زمانی مهرماه 1393 تا فروردین ماه 1394 آماده شد و سپس به کمک ابزار رایانهای، فراوانی واژهها و عبارتهای موجود در زیرنویس‌ها استخراج شد. با روش تحلیل محتوا اشکالات املایی/ سبکی، خطای حذف نیمفاصله، خطاهای حذف فاصله، خطای درج فاصله، سرهمنویسی و جدانویسی بررسی شد. یافتهها نشان داد، علاوهبر وجود انواع خطای نگارشی در هر دو شبکه، فراوانی خطاها در زیرنویسهای شبکۀ آی‌فیلم بسیار زیاد است. بررسی میزان خطاهای نگارشی و مقایسۀ این نوع خطاها در هر یک از دو شبکه نشان می‌دهد که میان انواع خطاها به لحاظ نوع و فراوانی در بیشتر این جملهها اختلاف معنی‌داری وجود دارد.
کمال اکبری؛ بهنام لطفی خاچکی
چکیده
در جوامع امروزی تبلیغات ابعاد مختلف زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده و جزو جداناشدنی آن تلقی میشود. تلویزیون به‌عنوان یکی از مؤثرترین رسانه‌ها در دوران کنونی برای تبلیغ کالاها، نقش مهم و اساسی در صنعت تبلیغات ایفا می‌کند. با این توضیح تحقیق حاضر آگهی‌های بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران را با تأکید بر آرای بارت و ویلیامسن ...
بیشتر
در جوامع امروزی تبلیغات ابعاد مختلف زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده و جزو جداناشدنی آن تلقی میشود. تلویزیون به‌عنوان یکی از مؤثرترین رسانه‌ها در دوران کنونی برای تبلیغ کالاها، نقش مهم و اساسی در صنعت تبلیغات ایفا می‌کند. با این توضیح تحقیق حاضر آگهی‌های بازرگانی تلویزیون جمهوری اسلامی ایران را با تأکید بر آرای بارت و ویلیامسن و نیز مدل تحلیلی جان فیسک به منظور شناخت عناصر سبک زندگی تحلیل کرده است. این تحقیق یک پژوهش کیفی است که سعی دارد به روش نشانه‌شناسی با بررسی انواع نشانه‌ها و قواعد حاکم بر آنها، ساختارهای معنایی فرهنگ و نظام ارزش‌های پنهان در تبلیغات را کشف کند. در اینجا با نمونهگیری هدفمند، 50 نمونه از آگهی‌های بازرگانی پخش‌شده از شبکههای سراسری سیمای جمهوری اسلامی ایران در بهار 1394 انتخاب شده است. یافتهها نشان می‌دهد مهم‌ترین ارزش‌های فرهنگی و نشانههای معنایی نهفته در این تبلیغات شامل «تلقی کالا بهمثابه یک آرزو»، «مصرف کالا بهمثابه رخداد یک معجزه»، «منزلت‌بخشی به کالا»، «اثرگذاری غیرواقعی کالا» و «برساختن نقش‌های جنسیتی» هستند. با توجه به اینکه آگهی‌های تجاری ظرفیت فرهنگ‌سازی در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی و فرهنگی را دارا هستند، لازم است سیاستگذاران فرهنگی و به‌ویژه مراکزی که به ساماندهی فرهنگ تبلیغات و شیوه‌های اجرا و ارائه آن در تلویزیون می‌پردازند، به ابعاد و کارکردهای مختلف تبلیغات تجاری نگاه ویژه‌ای داشته باشند.
علی رجب زاده طهماسبی
چکیده
آسیب‌شناسی گونه‌های نوشتاری انواع متون مکتوب در تلویزیون ایران نشان می‌دهد، به‌طور روزافزون سازندگان برنامههای مختلف تلویزیونی، ساختارهای اصولی نوشتن را زیرپا می‌گذارند و خواسته یا ناخواسته، کیفیت برنامههای تلویزیونی را تنزل می‌دهند و ظرفیت تأثیرگذاری فرهنگی و هنری برنامههای تلویزیونی را کمتر میکنند. به نظر می‌رسد ...
بیشتر
آسیب‌شناسی گونه‌های نوشتاری انواع متون مکتوب در تلویزیون ایران نشان می‌دهد، به‌طور روزافزون سازندگان برنامههای مختلف تلویزیونی، ساختارهای اصولی نوشتن را زیرپا می‌گذارند و خواسته یا ناخواسته، کیفیت برنامههای تلویزیونی را تنزل می‌دهند و ظرفیت تأثیرگذاری فرهنگی و هنری برنامههای تلویزیونی را کمتر میکنند. به نظر می‌رسد بسیاری از سازندگان برنامههای تلویزیونی یا به طراحی و زیربنا بودن متن اعتقاد ندارند، یا دارند، اما قواعد آن را نمی‌شناسند و به ناچار یا به بهانه‌های مختلف (مثل شتاب تولید، ولع آنتن و...) اهمیت ساختار نوشتاری را در تلویزیون نادیده می‌گیرند.همه زندگی با ظرایف تمام روابطش در تلویزیون جریان دارد و به جای آنکه رسانه تلویزیون آینه زندگی باشد و مسائل آن را بازسازی و بازتاب دهد، در جهان امروز، در بسیاری مواقع این زندگی است که آینه تلویزیون شده و نقش و رنگ آن را به خود گرفته است.براین اساس، نوشتار تلویزیون، همان‌قدر که واقعیت‌ها را برملا کرده، توانسته در کتمان آنها نیز قدم بردارد. لذا در این راستا پژوهش حاضر تلاش دارد با روش تحلیلی– توصیفی، به بررسی و واکاوی ساختار متن روایی در گونه‌های نمایشی تلویزیون بپردازد و به این نتیجه رسیده است که هستی و حیات یک برنامه نمایشی در تلویزیون و بالندگی و رکود آن به قاعده‌مند بودن ساختار متن روایی آن با در نظر گرفتن قواعد رسانه تلویزیون برمی‌گردد. هر چه ساختار نوشتار آن به‌سامان‌تر و قاعده‌مندتر باشد، ساختار روند زیبایی‌شناسانه برنامه بر مخاطب تلویزیون تأثیرگذارتر خواهد بود.
زهرا خلیلی؛ سیدمحسن بنی هاشمی
دوره 9، شماره 20 ، مهر 1392، ، صفحه 157-188
چکیده
این پژوهش برای شناخت جایگاه تلویزیون در میان خانواده‌های ایرانی و بررسی واکنش‌های اولیه افراد به زندگی روزمره بدون تلویزیون و جایگزین‌های آن، به شکل تحقیقی شبه تجربی انجام شده است. برای دستیابی به میزان اهمّیت تلویزیون در زندگی خانواده‌های ایرانی این سوال مطرح شد که دلایل و میزان تماشای تلویزیون برای مشارکت کنندگان چیست؟ سپس ...
بیشتر
این پژوهش برای شناخت جایگاه تلویزیون در میان خانواده‌های ایرانی و بررسی واکنش‌های اولیه افراد به زندگی روزمره بدون تلویزیون و جایگزین‌های آن، به شکل تحقیقی شبه تجربی انجام شده است. برای دستیابی به میزان اهمّیت تلویزیون در زندگی خانواده‌های ایرانی این سوال مطرح شد که دلایل و میزان تماشای تلویزیون برای مشارکت کنندگان چیست؟ سپس از آنها خواسته شد به مدت دو هفته تماشای تلویزیون را متوقف و اطلاعاتی مربوط به شرایط زندگی و احساس خود را از نبود تلویزیون بیان کنند. چارچوب مفهومی این تحقیق بر پایه نظریه‌های مربوط به استفاده و رضامندی، نظریه کاشت، نظریه وابستگی مخاطب، نظریه اوقات فراغت، نظریه اقناع، نظریه انتقادی نیل پستمن و دیدگاه‌های سید مرتضی آوینی درباره تلویزیون شکل گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که دلایل خانواده‌های ایرانی برای تماشای تلویزیون شامل اولویت دادن به برنامه‌ای خاص و شرایط شخصی هر انسان است. پیامدهای حذف تلویزیون در خانواده‌ها را میتوان در تنوع در عملکردها، آرامش بیشتر، تغییر در سطح ارتباطات انسانی، برنامه‌ریزی دقیق در زندگی روزمره و جایگزینی فعالیت‌های شخصی و رسانهای دیگر مشاهده کرد. پیامد اصلی این کار، تغییر جایگاه تلویزیون در زندگی خانواده‌ها، افزایش نظم در زندگی و تغییر در نحوه گذران اوقات فراغت است. همچنین با وجود تغییرات خوشایند در سبک زندگی خانواده‌ها، پس از پایان دوره آزمایشی حذف تلویزیون، افراد تمایلی به تکرار مجدد آن ندارند.
آرش گودرزی
دوره 7، شماره 16 ، تیر 1390، ، صفحه 163-180
چکیده
در این مقاله دیدگاه‌های ابزارنگر و غیرابزارنگر به تلویزیون مورد بررسی قرار گرفته و نظرات دربارة همخوان بودن تلویزیون با ماهیت دین و یا تقابل با آن تحلیل شده است. سپس متون چند مقاله درباره رابطه دین و تلویزیون مورد بررسی کیفی قرار گرفته تا به این پرسش پاسخ داده شود که در متون انتخاب شده، رابطه دین، به ویژه دین اسلام، با تلویزیون، ...
بیشتر
در این مقاله دیدگاه‌های ابزارنگر و غیرابزارنگر به تلویزیون مورد بررسی قرار گرفته و نظرات دربارة همخوان بودن تلویزیون با ماهیت دین و یا تقابل با آن تحلیل شده است. سپس متون چند مقاله درباره رابطه دین و تلویزیون مورد بررسی کیفی قرار گرفته تا به این پرسش پاسخ داده شود که در متون انتخاب شده، رابطه دین، به ویژه دین اسلام، با تلویزیون، چگونه تشریح شده است. هدف از این مقاله بررسی رابطه دین و رسانه در این متون و نسبتهای آن با دیدگاه‌های ابزارنگر و غیرابزارنگر بودهاست.
عالیه شکربیگی؛ لیدا بیات
دوره 6، شماره 12 ، تیر 1389، ، صفحه 58-94
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تلویزیون بر سرمایه اجتماعی خانواده‌ها (بررسی مقایسه‌ای؛ شهرستان‌های زنجان و خدابنده) صورت گرفته است.
روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن تمام خانواده‌های شهرستان زنجان و خدابنده می‌باشد که جمعاً شامل 99477 خانوار می‌باشند، که از این آمار تعداد 89928 خانوار متعلق به شهرستان زنجان و 9549 ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تلویزیون بر سرمایه اجتماعی خانواده‌ها (بررسی مقایسه‌ای؛ شهرستان‌های زنجان و خدابنده) صورت گرفته است.
روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن تمام خانواده‌های شهرستان زنجان و خدابنده می‌باشد که جمعاً شامل 99477 خانوار می‌باشند، که از این آمار تعداد 89928 خانوار متعلق به شهرستان زنجان و 9549 خانوار متعلق به شهرستان خدابنده می‌باشد. نمونهگیری در این پژوهش به روش تصادفی ساده بوده و روش تعیین حجم نمونه کوکران با حجم نمونه 350 خانوار انتخاب شده است. (175 خانواده شهرستان زنجان و 175 خانواده شهرستان خدابنده)
دادهها به وسیله پرسش‌های محقق ساخته در قالب طیف لیکرت طراحی شد و روایی آنها به صورت محتوای صوری، و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (882/0)، مورد بررسی و با روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل عامل و رگرسیون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
نتایج بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل عامل، رگرسیون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و میزان تأثیر تلویزیون بر سرمایه اجتماعی خانواده‌های شهرستان زنجان و خدابنده سنجی(شاخص‌های سرمایه اجتماعی) با متغیر مستقل (تلویزیون) دارای رابطه معنی‌داری بودند.
رامین فنائیان؛ افسانه مظفری؛ سیدمحمد دادگران
دوره 6، شماره 11 ، فروردین 1389، ، صفحه 96-123
چکیده
حاکمیت و تسلط رسانه‌ها بر نوع تفکر مخاطبان در دنیای کنونی امری رایج و متأسفانه پذیرفته شده است. در میان رسانههای فراگیر، تلویزیون از جایگاهی ممتاز برخوردار است و به دلیل ویژگی‌های خاص، بر دیگر رسانه‌ها غلبه یافته است. تلویزیون در کشور ما با تودة مخاطب، ارتباط وسیعی دارد و می‌تواند در دیدگاه‌های فرهنگی، سیاسی، فلسفی، اعتقادی، ...
بیشتر
حاکمیت و تسلط رسانه‌ها بر نوع تفکر مخاطبان در دنیای کنونی امری رایج و متأسفانه پذیرفته شده است. در میان رسانههای فراگیر، تلویزیون از جایگاهی ممتاز برخوردار است و به دلیل ویژگی‌های خاص، بر دیگر رسانه‌ها غلبه یافته است. تلویزیون در کشور ما با تودة مخاطب، ارتباط وسیعی دارد و می‌تواند در دیدگاه‌های فرهنگی، سیاسی، فلسفی، اعتقادی، اقتصادی و... مردم تأثیر بگذارد. از این منظر تلویزیون عامل ارتباطی بسیار قوی، وسیع و عمیقی است. از طرف دیگر تلویزیون در زمینة زیبایی شناسی مخاطب و ارتقای سطح سلیقة او و ایفای نوعی نقش فرهنگی توان بالایی دارد. همچنین ارتباط تئاتر و تلویزیون از ابتدای پیدایشِ تلویزیون به شکل تعاملی و دوسویه وجود داشته که به شرط هدایت صحیح، می‌تواند به ایجاد همزیستی مسالمت آمیز میان این دو منجر شده و هر دو رسانه را منتفع کند. هرگاه این تعامل به درجة مطلوبی ارتقا یابد، هم تئاتر و هم تلویزیون به اهداف خود نزدیکتر می‌شوند. از طرف دیگر چون تئاتر می‌تواند به لحاظ عاطفی و فکری نیز تأثیر فراوانی بر مخاطب خود بگذارد، ظرفیت فراوانی برای بیان مسائل مختلف اجتماعی و سیاسی ایجاد می‌کند. تئاتر به زعم نگارنده، خود یک رسانه است و اتفاقاً می‌تواند کامل ترین رسانه نیز باشد؛ زیرا
ویژگی‌های منحصر به فرد و یگانه‌ای به لحاظ تأثیرگذاری دارد.
پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ویژگی‌های دو رسانة تلویزیون و تئاتر بر روی خصیصة فرهنگی این دو رسانه متمرکز شده است و سعی دارد تأثیرگذاری تلویزیون بر توسعة تئاتر را بررسی کند. تعامل، تأثیر و تأثر متقابل و مقایسه میان این دو رسانه نیز مبحثی است که به موازات بحث اصلی در این تحقیق دنبال شده است. بدیهی است هدف ثانویه از انجام پژوهش‌هایی از این دست، تلاش برای یافتن راهکارها و راه‌حل‌های فرهنگی برای ارتقا و توسعة فرهنگی جامعه است. زیرا تقویت و پرداختن به هنر/ رسانه تئاتر به‌دلیل ظرفیتها و ویژگیهایی که دارد ما را در دستیابی به توسعة فرهنگی یاری می‌رساند.
