مینو تشکری؛ محمد دادگران؛ اکبر نصراللهی
چکیده
رقابت‌پذیری رسانه در سپهر رسانه‌ای ملی و فراملی، ارتباط نزدیکی با سرعت و چابکی رسانه دارد. این سرعت و چابکی در درجۀ اول باید در فرایندهای تولید رادیویی ـ تلویزیونی قابل‌مشاهده باشد. فناوری نوین ارتباطی با هوشمندسازی سیستم رسانه‌ای و فرایندهای تولید جاری و آتی آن، ابزاری برای چابکسازی هستند. پژوهش پیشرو تلاش دارد با استفاده ...
بیشتر
رقابت‌پذیری رسانه در سپهر رسانه‌ای ملی و فراملی، ارتباط نزدیکی با سرعت و چابکی رسانه دارد. این سرعت و چابکی در درجۀ اول باید در فرایندهای تولید رادیویی ـ تلویزیونی قابل‌مشاهده باشد. فناوری نوین ارتباطی با هوشمندسازی سیستم رسانه‌ای و فرایندهای تولید جاری و آتی آن، ابزاری برای چابکسازی هستند. پژوهش پیشرو تلاش دارد با استفاده از روش پیمایشی نقش و جایگاه فناوری‌های نوین ارتباطی را در چابکسازی فرایندهای تولید تلویزیونی در رسانۀ ملی بررسی نماید. جامعۀ آماری این مقاله مدیران، کارشناسان و کارکنان سازمان صداوسیما هستند. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد: فناوری‌های نوین ارتباطی، ابزاری کارآمد برای «افزایش سرعت انجام عملیات تولید»، «انعطافپذیری مدل و سیستم تولید»، «کیفیت بالا و افزایش تولید سفارشی» و «یکپارچگی و پیچیدگی کم فرایندهای تولید در مراحل قبل، حین و پس از تولید» است. این مؤلفهها از ضروریات تحقق تعالی رسانه نیز هست که به‌طور مستقیم بر چابکسازی فرایندهای تولید رادیو ـ تلویزیونی مؤثرند.
محسن اسماعیلی
چکیده
تبلیغات بازرگانی، مخالفان و موافقان زیادی دارد. امّا به‌هرحال واقعیتی است که خود را بر همۀ ما تحمیل کرده است. آثار گسترده و عمیق این پدیده بر عرصه‌های مختلف زندگی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی چندان مشهود است که به مهندسان زندگی جمعی اجازه نادیده گرفتن آن را نمی‌دهد؛ به‌ویژه آنکه تبلیغات بازرگانی به یکی از اصلی‌ترین منابع مالی ...
بیشتر
تبلیغات بازرگانی، مخالفان و موافقان زیادی دارد. امّا به‌هرحال واقعیتی است که خود را بر همۀ ما تحمیل کرده است. آثار گسترده و عمیق این پدیده بر عرصه‌های مختلف زندگی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی چندان مشهود است که به مهندسان زندگی جمعی اجازه نادیده گرفتن آن را نمی‌دهد؛ به‌ویژه آنکه تبلیغات بازرگانی به یکی از اصلی‌ترین منابع مالی رسانه‌ها تبدیل‌شده و رقابت آنها را در جذب و انتشار پیام‌های تجاری برانگیخته است. از سوی دیگر روند جهانی‌شدن که با پیدایش رسانههای نوین نظیر ماهواره و اینترنت و پخش فرامرزی و بدون مانع آنان شتاب فزون‌تری یافته است، اهمیت تبلیغات بازرگانی و ضرورت نظارت و ضابطه‌مند کردن آن را صدچندان کرده است؛ اما مقصود از ضابطه‌مند سازی تبلیغات بازرگانی، تنها قانون‌گذاری نیست. ترویج و تحکیم اخلاق، به‌عنوان مکمل حقوق تبلیغات بازرگانی ضرورت دارد؛ مشروط بر آنکه مرز میان حقوق و اخلاق به نیکی شناخته و از خلط آنها اجتناب گردد. دیگر آنکه، حقوقدانان و سیاستمداران به‌تنهایی قادر به شناخت دقیق و چاره‌جویی مؤثر برای افزایش آثار مثبت تبلیغات بازرگانی و کاهش آسیب‌های آن نیستند و در این راه چاره‌ای جز مشارکت فعال اصحاب رسانه نداریم. از سوی دیگر، برای ضابطه‌مند سازی حوزۀ تبلیغات بازرگانی نیازی انکارناپذیر به مشارکت فعال اصحاب رسانه داریم. پیشنهاد میشود گروهی متشکل از حقوقدانان آشنا به رسانه و صنعت تبلیغات، مسئولان و متصدیان این حرفه و نمایندگانی از جامعۀ تبلیغات مأموریت یابند تا هم‌زمان به تدوین پیش‌نویس قانون و نظام‌نامه اخلاق تبلیغات بازرگانی اقدام کنند. این مقاله، درصدد تبیین این نکات است و پس از اشاره به اهمیت و آثار تبلیغات بازرگانی بر اقتصاد، فرهنگ، جامعه و سیاست، به تفکیک قلمرو و بیان تفاوت‌های حقوق و اخلاق پرداخته و با اشاره به مبانی فقهی، ریشه‌ها و اصول چنین نگاهی را در نظام حقوقی و تربیتی اسلام نمایانده و پیشنهادهایی را ارائه می‌دهد.
سیدحسین شرف الدین
چکیده
چکیده:ازجمله کارکردهای دیرینه ومعمول رسانه های جمعی، مشارکت درفعالیت های تبلیغی عموما و تبلیغات بازرگانی، خصوصا است. بی شک، کنش رسانه دراین خصوص همچون سایرعرصه ها، به دواعی، ضرورت ها، اقتضائات و اهدافی مستند است و منطق توجیهی خاصی آن را حمایت و همراهی می کند.آنچه دربررسی تحلیلی وانتقادی این کنش مهم است نه انگیزه و قصد یک سازمان ...
بیشتر
چکیده:ازجمله کارکردهای دیرینه ومعمول رسانه های جمعی، مشارکت درفعالیت های تبلیغی عموما و تبلیغات بازرگانی، خصوصا است. بی شک، کنش رسانه دراین خصوص همچون سایرعرصه ها، به دواعی، ضرورت ها، اقتضائات و اهدافی مستند است و منطق توجیهی خاصی آن را حمایت و همراهی می کند.آنچه دربررسی تحلیلی وانتقادی این کنش مهم است نه انگیزه و قصد یک سازمان رسانه ای[یا عاملان انسانی آن] که بیشترنتایج وپیامدهای آشکار و پنهان وآثار مثبت ومنفی مترتب برآن درسطوح فرهنگی اجتماعی است. از جمله آثارمستقیم این اقدام می توان به اطلاع یابی مخاطبان، ایجاد ارتباط میان تولید کننده و مصرف کننده، رونق بخشی به بازار، ترغیب مصرف کننده به خرید کالای مورد تبلیغ، انصراف توجه خریداران از گزینه های بدیل(تولیداتی که شانس تبلیغ دررسانه نمی یابند)،تشدیدمصرف گرایی‌و... اشاره کرد. بی شک، تمکین راغبانه رسانه بویژه رسانه ای همچون صداوسیمای جمهوری اسلامی که رسالت فرهنگی و هدایتی ویژه برای خویش قائل است؛ازمجموعه ای ازبایدها ونبایدهای اخلاقی و فقهی وتوصیه ها ورهنمودهای عرفی و تجربی متناسب با اقتضائات متن اجتماعی وانتظارات مخاطبان، می تواند رسانه را در ایفای هرچه بهتر این ماموریت حرفه ای و ضرورت اجتماعی راهبری کند و عوارض محتمل آن را تقلیل دهد. سوال اصلی نوشتار، چیستی اصول و مبانی تبلیغات بازرگانی از دیدگاه اسلام (فقه و اخلاق اسلامی = شیعی) و اقتضائات رفتاری آن متناسب با کنش کارگزاررسانه ای است.
غزاله حسنیان؛ سید محسن بنی هاشمی؛ عبدالرضا سبحانی
چکیده
شیوۀ تغذیه و غذا خوردن می‌تواند باعث نفوذ فرهنگ، ایجاد تغییر در تفکر، شیوۀ زیست و عادت‌های فردی و اجتماعی شود. تغذیه اگر دچار دگرگونی و انحراف از سبک زندگی شود، این خطر ممکن است پیش آید که فرهنگ دگرگون شود. ماهوارهها به دلیل ماهیتی که دارند در بیهویت کردن جوامع نقش دارند و غفلت خبرگان و مسئولان ایرانی موجب آسیبدیدن جامعۀ ...
بیشتر
شیوۀ تغذیه و غذا خوردن می‌تواند باعث نفوذ فرهنگ، ایجاد تغییر در تفکر، شیوۀ زیست و عادت‌های فردی و اجتماعی شود. تغذیه اگر دچار دگرگونی و انحراف از سبک زندگی شود، این خطر ممکن است پیش آید که فرهنگ دگرگون شود. ماهوارهها به دلیل ماهیتی که دارند در بیهویت کردن جوامع نقش دارند و غفلت خبرگان و مسئولان ایرانی موجب آسیبدیدن جامعۀ ایران میشود. مسأله اساسی این پژوهش، وقوع دگرگونی فرهنگی از طریق تحول تغذیهای در خلاف جهت سبک زندگی ایرانی است. هدف پژوهش پیشرو، بررسی وضعیت محتوای فرهنگی برنامههای سبک زندگی تغذیهای ماهواره و نقش آنها بر حفظ و دگرگونی فرهنگ در یادگیری اجتماعی و روش آن مبتنی بر رویکرد تحلیل محتوای کیفی است. در این مطالعه برای جمعآوری دادهها، دو برنامه از شبکههای غیرایرانی فارسی‌زبان برای نمونه انتخاب شده است. روش نمونهگیری هدفمند انتخابی است. یافتهها نشان داد هفت مقوله «نمود فرهنگ در برنامههای غذایی ماهوارهای»، «طبخ غذا»، «جامعهشناسی غذا»، «حذف، مخالفت یا بیاعتنایی به مفاهیم مذهبی»، «وضعیت تجملگرایی»، «اوقات فراغت» و «ظاهر و ساخت برنامه» همراه با زیرمقولههای آنها در برنامههای فارسی‌زبان ماهوارهای نمایش داده شده است. نقش عوامل فرهنگی در این مقولهها بر یادگیری اجتماعی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته و افراد، الگوهای رفتاری متناسب با وقایع مشاهده‌شده در محیطهای خود، ازجمله تصاویر تلویزیونی را اتخاذ میکنند. برنامههای تغذیهای ماهوارهای به علت رویکرد و سیاستهای متفاوتی که با رسانههای داخلی دارند، محتوای متفاوتی را ارائه و تأثیری که بر یادگیری اجتماعی مخاطب دارند، میتوانند زمینهساز تغییر سبک زندگی و فرهنگ شوند.
محمدعلی خیاط؛ محمدصادق نصراللهی؛ محمد غفاری
چکیده
هر کالا هر میزان هم که مرغوب و عالی باشد تا زمانی که به عموم معرفی نگردد، موردتوجه و استقبال عموم قرار نخواهد گرفت، از طرفی با توجه به دغدغه و تأکیدهای مکرر مقام معظم رهبری در پرداختن به موضوع حمایت از کالای مرغوب ایرانی و ظرفیتهای بالقوه رسانة ملی در این امر، هدف از انجام این پژوهش، آسیب‌شناسی اثرات تبلیغات بازرگانی صداوسیمای ...
بیشتر
هر کالا هر میزان هم که مرغوب و عالی باشد تا زمانی که به عموم معرفی نگردد، موردتوجه و استقبال عموم قرار نخواهد گرفت، از طرفی با توجه به دغدغه و تأکیدهای مکرر مقام معظم رهبری در پرداختن به موضوع حمایت از کالای مرغوب ایرانی و ظرفیتهای بالقوه رسانة ملی در این امر، هدف از انجام این پژوهش، آسیب‌شناسی اثرات تبلیغات بازرگانی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان سازمانی اثرگذار بر افکار عمومی بر توسعة برند کالاهای ایرانی است. این پژوهش، از نظر هدف، توسعهای ـ کاربردی و از نظر نحوة گردآوری دادهها، توصیفی است. جمعیت موردمطالعه پژوهش شامل خبرگان حوزة تبلیغات بازرگانی رسانة ملی از قبیل مدیران صداوسیما، مدیران آژانسهای تبلیغاتی و صاحبان آگهی است. به این منظور، تعداد 17 نفر از خبرگان به روش نمونهگیری گلوله‌برفی انتخاب شدند. با بررسی و تحلیل دادههای حاصل از الگوبرداری و مصاحبه، همچنین روش تحلیل مضمون، مدل نهایی براساس مدل SWOT به‌دست آمد. نتایج پژوهش نشان می دهد نقاط ضعف و آسیب‌های سازمان صداوسیما در حوزة تبلیغات کالای ملی شامل ضعف اطلاع‌رسانی از طرحهای حمایتی، پرهزینه‌بودن تبلیغ در صداوسیما، قوانین سختگیرانه تر صداوسیما در مقایسه با سایر رسانه ها، غلبه ارزیابی کمی گرا بر ارزیابی کیفی گرا، کمی گرایی افراطی در رتبه بندی آژانس های تبلیغاتی، ضعف ذاتی صداوسیما در تبلیغ کسب‌وکارهای نوپای ایرانی، بازماندگی از محیط دیجیتال، ضعف در محتواسازی به‌عنوان بستر تبلیغات است. همچنین تهدیدهای سازمان صداوسیما در حوزة تبلیغات کالای ملی شامل تأثیر سوء تبلیغ ضعیف بر اعتبار رسانة ملی، عدم اجرای کامل قوانین سازمان صداوسیما، تأثیر سوء نگاه فروش محور صاحبان آگهی بر اعتبار رسانة ملی، موج‌سواری سودجویان از تفکر کالای ایرانی است.
احسان مرزبان؛ احد رضایان قیه باشی؛ امید جهانشاهی
چکیده
آینده، برآیند و حاصل بر همکنش مؤلفه‌های بسیار زیاد در سیستمی پیچیده و پویاست. گام نخست برای شناسایی تصاویر آینده، شناخت سیستم مورد مطالعه است. منظور از شناخت سیستم مورد مطالعه، مشخص کردن مؤلفه‌های اثرگذار و اثرپذیر در سیستم و تعیین وزن و جایگاه احتمالی هر مؤلفه در ساخت واقعیت‌های بدیل آینده است. در این پژوهش 86 مؤلفه اثرگذار از ...
بیشتر
آینده، برآیند و حاصل بر همکنش مؤلفه‌های بسیار زیاد در سیستمی پیچیده و پویاست. گام نخست برای شناسایی تصاویر آینده، شناخت سیستم مورد مطالعه است. منظور از شناخت سیستم مورد مطالعه، مشخص کردن مؤلفه‌های اثرگذار و اثرپذیر در سیستم و تعیین وزن و جایگاه احتمالی هر مؤلفه در ساخت واقعیت‌های بدیل آینده است. در این پژوهش 86 مؤلفه اثرگذار از طریق مرور منابع و مصاحبه با صاحب‌نظران استخراج شد. سپس با رجوع به پنل خبرگی، 34 مؤلفه مهم‌تر (دارای اثرگذاری بیشتر بر آینده‌‌های صنعت سرگرمی در بستر سیمای جمهوری اسلامی ایران) شناسایی شد؛ پس از آن در یک فرایند دلفی دومرحله‌ای 16 عامل کلیدی (دارای بیشترین اهمیت و عدم‌قطعیت در خصوص موضوع پژوهش) احصاء گردید و سرانجام ضمن تحلیل تأثیرات متقابل میان عوامل، 6 نیروی پیشران سازنده بدیل‌های احتمالی آینده این صنعت در بستر سیمای جمهوری اسلامی ایران از طریق اجماع خبرگان، تعیین شد. این پیشران‌ها عبارتند از: «رقابت و تنوع رسانه‌ای»، «سطح رفاه اقتصادی مردم (مخاطبان)»، «توسعه فناوری‌های همگرا و تعاملی»، «توان تأمین مالی سیمای ملی»، «روند توسعة صنعت سرگرمی در ایران و جهان» و «فرهنگ سیاسی حاکم بر کشور». همچنین، نقشه اثرگذاری و اثرپذیری مؤلفه‌های کلیدی و نیز شدت ارتباطات میان آنها با بهره‌گیری از نرم‌افزار میک‌مک تحلیل و بازشکافی شده است.
عبدالله بیچرانلو
چکیده
با عرضه و پخش برنامه های گوناگون تفریحی و سرگرمکننده به زبان‌های بومی و محلی، از طریق شبکههای مختلف تلویزیونی ماهوارهای، مخاطبان این شبکه‌ها، دریافتکننده پیام‌های خواسته یا ناخواستهای می‌شوند که تولیدکنندگان شبکههای مذکور برایشان تدارک دیده‌اند. برنامۀ «بفرمایید شام» که از شبکه تلویزیونی ماهوارهای ...
بیشتر
با عرضه و پخش برنامه های گوناگون تفریحی و سرگرمکننده به زبان‌های بومی و محلی، از طریق شبکههای مختلف تلویزیونی ماهوارهای، مخاطبان این شبکه‌ها، دریافتکننده پیام‌های خواسته یا ناخواستهای می‌شوند که تولیدکنندگان شبکههای مذکور برایشان تدارک دیده‌اند. برنامۀ «بفرمایید شام» که از شبکه تلویزیونی ماهوارهای «من و تو 1» پخش شده، از قابلیت مطالعه به‌منظور پاسخ به سؤال هایی در مورد چگونگی و چرایی جلب مخاطبان به این برنامه برخوردار است. در رویکرد نظری به موضوع، از نظریۀ مجاورت فرهنگی استروبار و رضایت و خشنودی مخاطب، بهره گرفته شده است. مطالعۀ پیشرو ضمن تحلیل محتوای کیفی برنامۀ تلویزیونی «بفرمایید شام»، به‌منظور تدقیق یافتهها به‌عنوان روش مکمل، با احصاء نظرهای مخاطبان این برنامه در فضای مجازی و به‌طور خاص در شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک درصدد بوده است تا دلایل جذابیت برنامه مذکور را که منجر به جلب مخاطبان شده است، شناسایی کند. یافته های تحقیق نشان داده است که خود غذا و آشپزی در این برنامه، تنها ابزار و بهانه‌ای برای تولید برنامه و شکل‌گیری تعامل میان شرکت‌کنندگان در برنامه است و عوامل متعدد دیگری در جلب مخاطب، تأثیرگذارند. تحلیل نظرهای مخاطبان برنامه نشان می‌دهد که برنامه، برای مخاطبان گوناگون به دلایل مختلف، جذابیت های خاصی داشته است ازجمله: کنداکتور (برنامه‌ریزی پخش) سنجیده، راوی طناز و شوخ طبع، زیبایی‌های ساختاری و ...
مجید رجبی؛ حسینعلی افخمی
دوره 9، شماره 21 ، دی 1392، ، صفحه 91-126
چکیده
سواد رسانه‌ای، توانایی دسترسی به رسانه‌ها، درک و ارزیابی انتقادی جنبه‌های مختلف محتوای رسانه‌ها برای خلق ارتباطات در زمینه‌های گوناگون است. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا، آموزش سواد رسانه‌ای به اقشار مختلف مردم آغاز شده و این موضوع اهمّیت خود را پیدا کرده است. هرچند تمام ایدئولوژی‌های رسانه‌ای منفی نیستند و رسانه‌ها ...
بیشتر
سواد رسانه‌ای، توانایی دسترسی به رسانه‌ها، درک و ارزیابی انتقادی جنبه‌های مختلف محتوای رسانه‌ها برای خلق ارتباطات در زمینه‌های گوناگون است. در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا، آموزش سواد رسانه‌ای به اقشار مختلف مردم آغاز شده و این موضوع اهمّیت خود را پیدا کرده است. هرچند تمام ایدئولوژی‌های رسانه‌ای منفی نیستند و رسانه‌ها ایدئولوژی‌های مثبت هم دارند، اما افرادی کهسوادرسانه‌ایکمیدارند،بایدپیام‌هایرسانه‌ایراهمان‌گونهکهرسانه‌هاارائهمی‌کنند،بپذیرندو میخ‌هایگردپیام‌هایرسانه‌ایرادرسوراخ‌هایچهارگوشومربّع‌شکلزندگیخودچفتکردهوتطبیقدهند. در کشور ما نیز سواد رسانه‌ای و آموزش آن به‌خصوص برای کسانی که بیشتر با رسانه‌ها در ارتباط‌اند، اهمّیت ویژه‌ای دارد. از این میان، مدیران و کارکنان روابط عمومی‌ها، از جمله کسانی هستند که به انحاء مختلف با رسانه‌ها در ارتباط‌اند و علاوه بر توانایی درک و ارزیابی انتقادی محتوای رسانه‌ها، باید بتوانند محتوای رسانه‌ای مناسبی خلق کنند. پژوهش حاضر میزان سواد رسانه‌ای این قشر و عوامل مرتّبط با آن را مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد عواملی نظیر میزان تحصیلات، سواد بصری، سابقه کار، رشته تحصیلی، عادت رسانه‌ای و مصرف رسانه‌ای به ترتیب بیشترین تأثیر را بر سواد رسانه‌ای مدیران و کارکنان روابط عمومی‌ها دارند و متغیرهای سرمایه فرهنگی و پست سازمانی در رگرسیون خطی تأثیر مستقیم بر سواد رسانه‌ای ندارند. مقدارRبدست آمده در تحقیق کنونی، 819/0 می‌باشد که نشان می‌دهد 67 درصد از تغییرات میزان سواد رسانه‌ای ناشی از متغیرهای فوق است و 33 درصد تغییرات باقیمانده متأثر از عوامل و متغیرهایی است که در تحقیق حاضر مدنظر نبوده‌اند.
عالیه شکربیگی؛ لیدا بیات
دوره 6، شماره 12 ، تیر 1389، ، صفحه 58-94
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تلویزیون بر سرمایه اجتماعی خانواده‌ها (بررسی مقایسه‌ای؛ شهرستان‌های زنجان و خدابنده) صورت گرفته است.
روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن تمام خانواده‌های شهرستان زنجان و خدابنده می‌باشد که جمعاً شامل 99477 خانوار می‌باشند، که از این آمار تعداد 89928 خانوار متعلق به شهرستان زنجان و 9549 ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تلویزیون بر سرمایه اجتماعی خانواده‌ها (بررسی مقایسه‌ای؛ شهرستان‌های زنجان و خدابنده) صورت گرفته است.
روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن تمام خانواده‌های شهرستان زنجان و خدابنده می‌باشد که جمعاً شامل 99477 خانوار می‌باشند، که از این آمار تعداد 89928 خانوار متعلق به شهرستان زنجان و 9549 خانوار متعلق به شهرستان خدابنده می‌باشد. نمونهگیری در این پژوهش به روش تصادفی ساده بوده و روش تعیین حجم نمونه کوکران با حجم نمونه 350 خانوار انتخاب شده است. (175 خانواده شهرستان زنجان و 175 خانواده شهرستان خدابنده)
دادهها به وسیله پرسش‌های محقق ساخته در قالب طیف لیکرت طراحی شد و روایی آنها به صورت محتوای صوری، و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (882/0)، مورد بررسی و با روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل عامل و رگرسیون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
نتایج بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل عامل، رگرسیون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و میزان تأثیر تلویزیون بر سرمایه اجتماعی خانواده‌های شهرستان زنجان و خدابنده سنجی(شاخص‌های سرمایه اجتماعی) با متغیر مستقل (تلویزیون) دارای رابطه معنی‌داری بودند.
رامین فنائیان؛ افسانه مظفری؛ سیدمحمد دادگران
دوره 6، شماره 11 ، فروردین 1389، ، صفحه 96-123
چکیده
حاکمیت و تسلط رسانه‌ها بر نوع تفکر مخاطبان در دنیای کنونی امری رایج و متأسفانه پذیرفته شده است. در میان رسانههای فراگیر، تلویزیون از جایگاهی ممتاز برخوردار است و به دلیل ویژگی‌های خاص، بر دیگر رسانه‌ها غلبه یافته است. تلویزیون در کشور ما با تودة مخاطب، ارتباط وسیعی دارد و می‌تواند در دیدگاه‌های فرهنگی، سیاسی، فلسفی، اعتقادی، ...
بیشتر
حاکمیت و تسلط رسانه‌ها بر نوع تفکر مخاطبان در دنیای کنونی امری رایج و متأسفانه پذیرفته شده است. در میان رسانههای فراگیر، تلویزیون از جایگاهی ممتاز برخوردار است و به دلیل ویژگی‌های خاص، بر دیگر رسانه‌ها غلبه یافته است. تلویزیون در کشور ما با تودة مخاطب، ارتباط وسیعی دارد و می‌تواند در دیدگاه‌های فرهنگی، سیاسی، فلسفی، اعتقادی، اقتصادی و... مردم تأثیر بگذارد. از این منظر تلویزیون عامل ارتباطی بسیار قوی، وسیع و عمیقی است. از طرف دیگر تلویزیون در زمینة زیبایی شناسی مخاطب و ارتقای سطح سلیقة او و ایفای نوعی نقش فرهنگی توان بالایی دارد. همچنین ارتباط تئاتر و تلویزیون از ابتدای پیدایشِ تلویزیون به شکل تعاملی و دوسویه وجود داشته که به شرط هدایت صحیح، می‌تواند به ایجاد همزیستی مسالمت آمیز میان این دو منجر شده و هر دو رسانه را منتفع کند. هرگاه این تعامل به درجة مطلوبی ارتقا یابد، هم تئاتر و هم تلویزیون به اهداف خود نزدیکتر می‌شوند. از طرف دیگر چون تئاتر می‌تواند به لحاظ عاطفی و فکری نیز تأثیر فراوانی بر مخاطب خود بگذارد، ظرفیت فراوانی برای بیان مسائل مختلف اجتماعی و سیاسی ایجاد می‌کند. تئاتر به زعم نگارنده، خود یک رسانه است و اتفاقاً می‌تواند کامل ترین رسانه نیز باشد؛ زیرا
ویژگی‌های منحصر به فرد و یگانه‌ای به لحاظ تأثیرگذاری دارد.
پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ویژگی‌های دو رسانة تلویزیون و تئاتر بر روی خصیصة فرهنگی این دو رسانه متمرکز شده است و سعی دارد تأثیرگذاری تلویزیون بر توسعة تئاتر را بررسی کند. تعامل، تأثیر و تأثر متقابل و مقایسه میان این دو رسانه نیز مبحثی است که به موازات بحث اصلی در این تحقیق دنبال شده است. بدیهی است هدف ثانویه از انجام پژوهش‌هایی از این دست، تلاش برای یافتن راهکارها و راه‌حل‌های فرهنگی برای ارتقا و توسعة فرهنگی جامعه است. زیرا تقویت و پرداختن به هنر/ رسانه تئاتر به‌دلیل ظرفیتها و ویژگیهایی که دارد ما را در دستیابی به توسعة فرهنگی یاری می‌رساند.
