ویدا همراز؛ سهیلا رمیم
چکیده
امروزه رسانه‌ها بنا بر نیاز مخاطب کارکردهای مختلف، بخشی از تولیدهای رسانهای در جهت آموزش موازی یا آموزش دائمی بکار گرفته شده‌اند. پیام این رسانه‌ها با کمک حواس مختلف درک میشود. اما این حواس در یادگیری انسان نقش مساوی و یکسان ندارند و همچنین هر انسانی شیوۀ یادگیری متفاوت دارد. این مقاله با توجه به نقش رسانههای شنیداری به‌خصوص ...
بیشتر
امروزه رسانه‌ها بنا بر نیاز مخاطب کارکردهای مختلف، بخشی از تولیدهای رسانهای در جهت آموزش موازی یا آموزش دائمی بکار گرفته شده‌اند. پیام این رسانه‌ها با کمک حواس مختلف درک میشود. اما این حواس در یادگیری انسان نقش مساوی و یکسان ندارند و همچنین هر انسانی شیوۀ یادگیری متفاوت دارد. این مقاله با توجه به نقش رسانههای شنیداری به‌خصوص رادیو در آموزش غیررسمی و موازی می‌کوشد با تکیه‌بر سبکV.A.K (یادگیری دیداری، شنیداری، حرکتی) که بر نقش اساسی حس شنیداری در یادگیری تأکید خاص دارد، راهکارهای مناسب برای استفاده آموزشی از رادیو را به تهیهکنندگان برنامه‌ها ارائه کند؛ زیرا در حال حاضر عدم وجود الگوی مشخص برای تهیهکنندگان رادیو در ایران در انتقال پیام‌های آموزشی، آنها را تنها متکی به حدس و گمان و تشخیص‌های تجربی و دوری از مبانی علمی تولید برنامههای آموزشی ساخته است. سؤال این پژوهش آن است که چگونه می‌توان سبک‌های حسی یادگیری شنیداری را در برنامههای آموزشی رادیویی استفاده نمود و توجه به آنچه دستاوردی برای برنامه‌سازان دارد؟ این پژوهش کیفی با شیوۀ اسنادی و مصاحبه عمیق با کارشناسان سه حوزۀ تخصصی تهیهکنندگان رادیو، فنّاوری آموزشی و روان‌شناسی یادگیری بوده است. نتایج پژوهش پیشرو نشان می‌دهد که تهیهکنندگان رادیو میتوانند با در نظر گرفتن عواملی چون تقویت حس مشارکت شنیداری و تحسین در شنونده، پرهیز از ازدحام صوتی، تأکیدات کلامی و کدگذاری صوتی، خلاصه‌گویی در توصیف و روش-های دیگر الگوی مناسبی برای تولید برنامههای آموزشی رادیویی داشته باشند.
فتحعلی تیرگرفاخری؛ علی جعفری؛ علی احمدی؛ امید جهانشاهی
چکیده
سرعت تحولات فناوری‌های دیجیتال به حدی است که سازمانهای رسانهای مدام با شگفتی روبرو هستند و این رقابت در صنعت، رسانه را بسیار پیچیده ساخته است. ازاین‌رو مدیران رسانه‌ها، برای روبرو شدن با تحولات، نیازمند داشتن تصویری از احتمالات پیشرو هستند تا بتوانند با اتخاذ تصمیم‌های پیش‌دستانه از غافلگیری مصون بمانند. امروزه بدون ...
بیشتر
سرعت تحولات فناوری‌های دیجیتال به حدی است که سازمانهای رسانهای مدام با شگفتی روبرو هستند و این رقابت در صنعت، رسانه را بسیار پیچیده ساخته است. ازاین‌رو مدیران رسانه‌ها، برای روبرو شدن با تحولات، نیازمند داشتن تصویری از احتمالات پیشرو هستند تا بتوانند با اتخاذ تصمیم‌های پیش‌دستانه از غافلگیری مصون بمانند. امروزه بدون سناریوها یا تصاویر روشنی از آینده‌های ممکن، نمی‌توان برنامهریزی کرد و گام نخست و اساسی برای توصیف سناریوها در روش سناریونویسی شوارتز، شناسایی عدم قطعیت‌های کلیدی است. در این مقاله به شناسایی عوامل مؤثر بر آیندۀ شبکۀ خبر در افق ده ساله پرداخته‌ایم. به این منظور با تکیه بر روش پژوهش دلفی و نمونهگیری هدفمند، از آرا و نظرات علمی 14 نفر از خبرگان این حوزه بر اساس اصل اشباع نظری استفاده شد. این عوامل بر اساس مدل «پِست» در چهار دستۀ: سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فناوری طبقه‌بندی شدند که برخی از مهم‌ترین عوامل عبارت بودند از: وضعیت نظام آموزشی خبرنگاران معاونت سیاسی صداوسیما (خلاق و چند مهارته)، الگوهای مصرف خبری شهروندان، میزان بودجه اختصاص‌یافته به شبکه خبر، میزان اعتماد سیاسی، مقررات نحوۀ اداره سازمان و میزان حرفه‌ای بودن مدیریت شبکه خبر. دو عامل میزان حرفه‌ای‌بودن مدیریت شبکه خبر و میزان اعتماد سیاسی، به عنوان عدم قطعیت‌های کلیدی شناخته شدند.
سیدمهدی شریفی؛ ابوالفضل دانایی؛ سعید هوشیار
چکیده
صنایع خلاق با داشتن مدل اقتصاد رسانهای در فضای شبکه اجتماعی، دارای کارکردهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بوده و پتانسیلهای تولید ثروت را در ابعاد مختلف دارند. هدف این پژوهش، طراحی مدل اقتصاد رسانهای صنایع خلاق در شبکههای اجتماعی با استفاده از رویکرد فراترکیب است. روش پژوهش به‌صورت کیفی و با رویکرد فراترکیب انجام گرفته است. ...
بیشتر
صنایع خلاق با داشتن مدل اقتصاد رسانهای در فضای شبکه اجتماعی، دارای کارکردهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بوده و پتانسیلهای تولید ثروت را در ابعاد مختلف دارند. هدف این پژوهش، طراحی مدل اقتصاد رسانهای صنایع خلاق در شبکههای اجتماعی با استفاده از رویکرد فراترکیب است. روش پژوهش به‌صورت کیفی و با رویکرد فراترکیب انجام گرفته است. در این راستا، 221 پژوهش مرتبط با موضوع بهعنوان نمونة اولیه ارزیابی شدند که در پایگاه‌های علمی معتبر از سال 2010 تا 2020 قابل‌دسترسی بودند. پس از غربال‌گری مطالعات مرتبط، 18 مطالعه به روش نمونهگیری هدفمند بررسی و انتخاب شدند تا نتایج و یافتهها با استفاده از نرم‌افزار کیفی اطلستیآی با هم ترکیب و تحلیل شوند. نتایج بررسی باهدف سنتزپژوهی، با استفاده از روش کیفی گرانددتئوری (نظریه دادهبنیاد) نشان داد 167 کُد اولیه، 30 مفهوم محوری و 9 مقولة اصلی شامل مقولة محوری «اقتصاد رسانهای صنایع خلاق» بود که «اقتصادمحوری»، «دانشمحوری»و «هویتمحوری» بهعنوان عوامل علّی تأثیرگذار بر مقولة محوری،«اطلاعرسانی و آموزشمحوری» بهعنوان عوامل زمینهای (بسترها)، «خلاقیت و نوآوری» و «سیاست‌گذاری در شبکههای اجتماعی» بهعنوان راهبردها و «ایدهمحوری» بهعنوان عامل مداخلهگر منجر به پیامدهای «حکمرانی فرهنگی» و «اکوسیستم رسانهای» شناسایی شدند. پیشنهادها و توصیه‌های سیاستی پژوهش به برنامهریزی نظاممند در شیوة کسب درآمد با رویکرد اقتصادمحوری، تدوین برنامههای دانشمحور با هدف دانشاندوزی، تسهیم آن، هویتمحوری با دادن هویت به کاربران در حوزة صنایع خلاق، دادن اطلاعات و آموزشهای لازم به کاربران و عناصر سازمانی، با راهبرد نوآوری و خلاقیت و سیاست‌گذاری در عرصة شبکههای اجتماعی مرتبط است.
مجید سعادتی؛ اکبر نصراللهی؛ اسماعیل سعدی پور؛ سید علی رحمان زاده
چکیده
یکی از عرصه های نوظهور فعالیت رسانه های خبری جریان اصلی، حضور در زیست‌بوم جدید رسانه ای یعنی شبکه های اجتماعی مجازی است. خبرگزاری صداوسیما نیز از این قاعده مستثنا نیست و برای رقابت با سازمانهای خبری رقیب ملزم به حضور و فعالیت مطلوب در این زیست‌بوم است. در این پژوهش بر آنیم تا مؤلفه‌های مؤثر بر فعالیت خبرگزاری صداوسیما ...
بیشتر
یکی از عرصه های نوظهور فعالیت رسانه های خبری جریان اصلی، حضور در زیست‌بوم جدید رسانه ای یعنی شبکه های اجتماعی مجازی است. خبرگزاری صداوسیما نیز از این قاعده مستثنا نیست و برای رقابت با سازمانهای خبری رقیب ملزم به حضور و فعالیت مطلوب در این زیست‌بوم است. در این پژوهش بر آنیم تا مؤلفه‌های مؤثر بر فعالیت خبرگزاری صداوسیما در شبکه های اجتماعی را شناسایی کنیم. برای رسیدن به این مهم با استفاده از روش دلفی و بهره مندی از آرای 22 نفر از صاحب‌نظران که به‌صورت هدفمند انتخاب شدند در سه راند متغیرهای مؤثر در فعالیت خبرگزاری صداوسیما شناسایی شدند. تأسیس تحریریه ویژه، اتخاذ سیاست های حمایتی، بازیگری فعال، ترویج متقابل، درج تیک آبی، سئو کردن صفحات، تجاری کردن اکانت، گزارشگری منبع باز، استفاده از قالب‌های کاربرپسند، زمان‌شناسی انتشار خبرها، رفع محدودیت‌های زمانی و مکانی، توجه به پرسونای کاربران و هشتگ گذاری مناسب برخی از مهم‌ترین متغیرهای مورد اجماع کارشناسان بود که در قالب چهار مقوله؛ تولید (11 گویه)، توزیع و انتشار (9 گویه)، جذب و مشارکت (23 گویه) و سیاست‌گذاری و مدیریت (6 گویه) تفکیک شدند. بر این اساس متغیرهای دو حوزۀ تولید و مشارکت کاربران بیشترین فراوانی و توافق را بر اساس آرای صاحب‌نظران داشتند؛ بنابراین به نظر میرسد توجه به این متغیرها برای فعالیت مطلوب خبرگزاری صداوسیما در زیست‌بوم جدید رسانه ای راهگشا باشد.
غزاله حسنیان؛ سید محسن بنی هاشمی؛ عبدالرضا سبحانی
چکیده
شیوۀ تغذیه و غذا خوردن می‌تواند باعث نفوذ فرهنگ، ایجاد تغییر در تفکر، شیوۀ زیست و عادت‌های فردی و اجتماعی شود. تغذیه اگر دچار دگرگونی و انحراف از سبک زندگی شود، این خطر ممکن است پیش آید که فرهنگ دگرگون شود. ماهوارهها به دلیل ماهیتی که دارند در بیهویت کردن جوامع نقش دارند و غفلت خبرگان و مسئولان ایرانی موجب آسیبدیدن جامعۀ ...
بیشتر
شیوۀ تغذیه و غذا خوردن می‌تواند باعث نفوذ فرهنگ، ایجاد تغییر در تفکر، شیوۀ زیست و عادت‌های فردی و اجتماعی شود. تغذیه اگر دچار دگرگونی و انحراف از سبک زندگی شود، این خطر ممکن است پیش آید که فرهنگ دگرگون شود. ماهوارهها به دلیل ماهیتی که دارند در بیهویت کردن جوامع نقش دارند و غفلت خبرگان و مسئولان ایرانی موجب آسیبدیدن جامعۀ ایران میشود. مسأله اساسی این پژوهش، وقوع دگرگونی فرهنگی از طریق تحول تغذیهای در خلاف جهت سبک زندگی ایرانی است. هدف پژوهش پیشرو، بررسی وضعیت محتوای فرهنگی برنامههای سبک زندگی تغذیهای ماهواره و نقش آنها بر حفظ و دگرگونی فرهنگ در یادگیری اجتماعی و روش آن مبتنی بر رویکرد تحلیل محتوای کیفی است. در این مطالعه برای جمعآوری دادهها، دو برنامه از شبکههای غیرایرانی فارسی‌زبان برای نمونه انتخاب شده است. روش نمونهگیری هدفمند انتخابی است. یافتهها نشان داد هفت مقوله «نمود فرهنگ در برنامههای غذایی ماهوارهای»، «طبخ غذا»، «جامعهشناسی غذا»، «حذف، مخالفت یا بیاعتنایی به مفاهیم مذهبی»، «وضعیت تجملگرایی»، «اوقات فراغت» و «ظاهر و ساخت برنامه» همراه با زیرمقولههای آنها در برنامههای فارسی‌زبان ماهوارهای نمایش داده شده است. نقش عوامل فرهنگی در این مقولهها بر یادگیری اجتماعی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته و افراد، الگوهای رفتاری متناسب با وقایع مشاهده‌شده در محیطهای خود، ازجمله تصاویر تلویزیونی را اتخاذ میکنند. برنامههای تغذیهای ماهوارهای به علت رویکرد و سیاستهای متفاوتی که با رسانههای داخلی دارند، محتوای متفاوتی را ارائه و تأثیری که بر یادگیری اجتماعی مخاطب دارند، میتوانند زمینهساز تغییر سبک زندگی و فرهنگ شوند.
علیرضا دباغ؛ سیدوحید عقیلی؛ سیدمحمد دادگران
چکیده
رسانه‌ها و فرهنگ به هم پیوسته هستند و زمانی که این پیوند به کنشی اجتماعی منجر شود، اهمیت دوچندانی می‌یابد. این پژوهش با رویکردی فرهنگی و ارتباطاتی با هدف بررسی کارکردهای اینستاگرام در تشکیل مشارکت اجتماعی در زلزلۀ کرمانشاه انجام گرفته است. برای این منظور همۀ پست‌های صفحات اینستاگرام سه سلبریتی متمایز فرهنگی، ورزشی و سیاسی فعال ...
بیشتر
رسانه‌ها و فرهنگ به هم پیوسته هستند و زمانی که این پیوند به کنشی اجتماعی منجر شود، اهمیت دوچندانی می‌یابد. این پژوهش با رویکردی فرهنگی و ارتباطاتی با هدف بررسی کارکردهای اینستاگرام در تشکیل مشارکت اجتماعی در زلزلۀ کرمانشاه انجام گرفته است. برای این منظور همۀ پست‌های صفحات اینستاگرام سه سلبریتی متمایز فرهنگی، ورزشی و سیاسی فعال در کمک‌رسانی به زلزله‌زدگان کرمانشاه در بازۀ زمانی 24 آبان 1396 تا اول فروردین 1397 به همراه کامنت‌های کاربران این صفحات به روش «تحلیل محتوا» مورد مطالعه قرارگرفته و دادهها با استفاده از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس پردازش و برای بررسی فرضیه از آزمون کای‌اسکوئر و ضریب وی-کرامر، استفاده شده است. مبانی نظری این مقاله بر چارچوب نظریۀ «جامعۀ شبکه‌ای»، «مشارکت آنلاین» و «مشارکت دموکراتیک رسانه‌ها» استوار شده است. این تحقیق بر اساس شاخص های مختلف فرهنگی نظیر زبان، ادبیات و لحن کاربران، نشان می‌دهد سلبریتی‌ها از ظرفیت نوشته و عکس، بیشتر از فیلم و ایموجی در برقراری ارتباط با مخاطبان استفاده کرده و کاربران نیز در تعامل با ایشان بیشتر از زبان محاوره و لحن مؤدبانه استفاده کرده‌اند. در نتیجه اینستاگرام بهعنوان رسانهای جدید نزد ایرانیان، کارکردهای مهمی در تشکیل مشارکت اجتماعی و پیوند فرهنگی دارد، که با زمینه‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی (کانتکست) در ارتباط است.
شکوه سلطانی؛ اکبر اعتباریان؛ سعید شریفی؛ علی رشید پور
چکیده
این پژوهش با هدف بازشناسی مدیریت توجه در سیمای جمهوری اسلامی ایران به روش نظریه زمینهای به دنبال تدوین مدل مدیریت توجه در رسانۀ ملی است. روش پژوهش کیفی ـ استقرایی است و از روش نظریه زمینهای استراوس ـ کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمهساختمند بود که به سه روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه‌وتحلیل ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بازشناسی مدیریت توجه در سیمای جمهوری اسلامی ایران به روش نظریه زمینهای به دنبال تدوین مدل مدیریت توجه در رسانۀ ملی است. روش پژوهش کیفی ـ استقرایی است و از روش نظریه زمینهای استراوس ـ کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمهساختمند بود که به سه روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه‌وتحلیل شد. مشارکتکنندگان متخصصان موضوعی واجد شرایط ورود به مصاحبه بودند که از طریق نمونهگیری نظری تا 15 نفر به سطح اشباع دادهها رسید. نتایج با 21 مقوله کلی در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علی (انباشت اطلاعات، ویژگیهای مخاطب، سیاست رقابتی، سیاست تولیدکننده، اقتضائات محیطی) پدیده محوری (مدیریت توجه)، شرایط زمینهساز (رصد فرهنگی، سازمان خبره چابک، اخلاق حرفه‌ای)، شرایط مداخلهگر (جذابیت محتوایی، رقابتپذیری، مدیریت سرمایه، مداخله سیاسی) راهبردها (آفرینش دیداری و شنیداری، تولید ناب، تمرکز بر مخاطب، توسعه سرمایه اجتماعی و فرهنگی، گفتمانسازی) و پیامدها (مدیریت مخاطب، تغییر عملکرد، شیوایی پیام) قرار گرفت.
