نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه رادیو، دانشکده تولید رادیو و تلویزیون، دانشگاه صداوسیما، تهران ، ایران. (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی‌ارشد تهیه‌کنندگی‌رادیو، گروه رادیو، دانشکده تولید رادیو و تلویزیون، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران.

چکیده

امروزه رسانه‌ها بنا بر نیاز مخاطب کارکردهای مختلف، بخشی از تولیدهای رسانه‌ای در جهت آموزش موازی یا آموزش دائمی بکار گرفته شده‌اند. پیام این رسانه‌ها با کمک حواس مختلف درک می‌شود. اما این حواس در یادگیری انسان نقش مساوی و یکسان ندارند و همچنین هر انسانی شیوۀ یادگیری متفاوت دارد. این مقاله با توجه به نقش رسانه‌های شنیداری به‌خصوص رادیو در آموزش غیررسمی و موازی می‌کوشد با تکیه‌بر سبکV.A.K  (یادگیری دیداری، شنیداری، حرکتی) که بر نقش اساسی حس شنیداری در یادگیری تأکید خاص دارد، راهکارهای مناسب برای استفاده آموزشی از رادیو را به تهیه‌کنندگان برنامه‌ها ارائه کند؛ زیرا در حال حاضر عدم وجود الگوی مشخص برای تهیه‌کنندگان رادیو در ایران در انتقال پیام‌های آموزشی، آن‌ها را تنها متکی به حدس و گمان و تشخیص‌های تجربی و دوری از مبانی علمی تولید برنامه‌های آموزشی ساخته است. سؤال این پژوهش آن است که چگونه می‌توان سبک‌های حسی یادگیری شنیداری را در برنامه‌های آموزشی رادیویی استفاده نمود و توجه به آنچه دستاوردی برای برنامه‌سازان دارد؟ این پژوهش کیفی با شیوۀ اسنادی و مصاحبه عمیق با کارشناسان سه حوزۀ تخصصی تهیهکنندگان رادیو، فنّاوری آموزشی و روان‌شناسی یادگیری بوده است. نتایج پژوهش پیش‌رو نشان می‌دهد که تهیهکنندگان رادیو میتوانند با در نظر گرفتن عواملی چون تقویت حس مشارکت شنیداری و تحسین در شنونده، پرهیز از ازدحام صوتی، تأکیدات کلامی و کدگذاری صوتی، خلاصه‌گویی در توصیف و روش-های دیگر الگوی مناسبی برای تولید برنامههای آموزشی رادیویی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Appropriate methods of producing radio educational programs based on “ V.A.K. learning style “

نویسندگان [English]

  • Vida Hamraz 1
  • Soheyla Ramim 2

1 Assistant Professor, Department of Radio, Radio and Television Production Faculty, IRIB University, Tehran, Iran (Corresponding Author).

2 M.A. Student in Radio Production. Department of Radio, Radio and Television Production Faculty, IRIB University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Today, media has found different functions according to the needs of the audience; some media productions have been used for parallel or permanent education. The message of these media is understood with the help of different senses, but these senses play a different role in human learning. Every human being has a different way of learning, not the same though. Considering the role of audio media, especially radio in informal and parallel education, this article tries to rely on the VAK style (visual learning, auditory learning, kinesthetic learning) which emphasizes the essential role of senses in learning. Its special purpose is to provide program producers with suitable solutions for the educational use of radio programs, because, at present, there is no specific model available for radio producers in Iran to transmit educational messages. They rely on speculation and experimental and remote diagnoses only. The question of this research is how auditory learning styles can be used in radio educational programs and what is the achievement of programmers?  This qualitative research has been carried out using the documentary method and in-depth interviews with experts in specialized fields of radio productions, educational technology, and learning psychology. The results of this research showed that radio provides the listeners with factors such as enhancing the sense of audible participation and admiration avoiding audio congestion, verbal emphasis, and audio coding summarizing descriptions and other methods which have a suitable model for generating radio educational programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Radio Program
  • Informal Education
  • V. A.K learner Style
  • Auditory Learning
 پورآتشی، مهتاب (1386). «عوامل پیش برنده استفاده از فناوری اطلاعات در آموزش عالی»، مجله جهاد، شماره 280: 113-98.
تیلستون، دوناواکر (1388). حافظه، مغز و یادگیری، ترجمۀ علی اسماعیلی و ندا نفیسی، تهران: انتشارات شلاک.
تیلستون، دوناواکر (1382). بهترین فعالیت‌های آموزشی (برپایه پژوهش‌های مربوط به مغزو سبک‌های یادگیری)، ترجمۀ احمد شریفیان و همکاران، تهران: انتشارات زرباف.
چگینی، یوسف رضا (1381). دورۀ ارتقای مهارت‌های آموزشی مربیان آموزشگاه‌های بهورزی، تهران:‌ انتشارات صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف).
خوانچه سپهر، شیرزاد و عرفان ناصری (1389). «نقش بازنمایی رسانه‌ای الگوهای مصرف در شکل‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای مصرفی مخاطبان»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، شماره 61:  147-119.
خوش‌منش، ابوالفضل (1379).‌ «نقش قوۀ سامعه در آموزش قرآن کریم»، مجلۀ صحیفۀ مبین، شماره 22: 113 – 102.
رشیدپور، ‌ابراهیم (1348). ارتباط‌جمعی و رشد ملی: نقش روزنامه، رادیو، فیلم،‌ تلویزیون و سایر وسایل ارتباطی در تحولات اجتماعی، تهران: موسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
سیف، علی‌اکبر (1373). روان‌شناسی پرورشی: روان‌شناسی یادگیری و آموزش، تهران:‌ انتشارات آگاه.
عارفی، مهوش (1387). نقش سازمان دهنده‌های پیشین و پسین در یادگیری داستان‌های رادیویی کودکان، تهران: پایان‌نامه دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
علی‌احمدی، علیرضا و وحید سعید نهایی (1386). توصیفی جامع از روش‌های تحقیق، تهران: تولید دانش.
غنی‌زاده سیدلر، فرح (1390). ضرورت ایجاد رادیوی آموزشی در ایران و ارائۀ الگوی مطلوب برنامه‌های آن، تهران: پایان نامه دانشگاه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
 فیسک، جان (1377). مقدمه‌ای بر مطالعۀ ارتباطات، ترجمۀ علی جواهرساز، مرکز تحقیق صداوسیما،
 کازنو، ژان (1387). جامعه‌شناسی وسایل ارتباط‌جمعی، ترجمۀ باقر ساروخانی، تهران: انتشارات اطلاعات.
 کرایسل، اندرو (1381). درک رادیو، ترجمۀ معصومه عصام، تهران: انتشارات تحقیق و توسعه صدا.
کلانتری، عبدالحسین و پیام روشنفکر (1386). امکان‌ها و چالش‌های به‌کارگیری رادیو در توسعه روستایی. تهران: انتشارات علوم اجتماعی.
 کلباسی و همکاران (1387). «سبک‌های یادگیری دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بیرجندی». مجله مرکز مطالعات و توسعۀ آموزش پزشکی، شماره 1: 16-10.
مردان‌زاده، بهناز (1394). سبک‌های یادگیری. VAK، بازیابی اینترنتی 18 دی 1394.
معتمدنژاد، کاظم (1386). وسایل ارتباط‌جمعی، تهران:‌ انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
ناعمی، علی‌محمد (1392). روان‌شناسی آموزش خواندن، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
نجاتی، محمدعثمان (1364). قرآن و روان‌شناسی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
نوروزی، داریوش (1382). سبک‌های شناختی و ارتباط آن‌ها با یادگیری. تهران: مجموعه مقالات علوم انسانی، دفتر ششم.20-8.
هاشمی، زهرا و مرتضی لطیفیان (1388). «ارتباط بین پنج عامل شخصیت و سبک‌های یادگیری در میان دانشجویان دختر و پسر دانشکده‌های علوم انسانی و فنی مهندسی دانشگاه شیراز»، مجلۀ مطالعات روان‌شناسی تربیتی، شماره 10: 114-91.
همراز، ویدا؛ غنی‌زاده سیدلر، فرح (1393). «ضرورت‌ها و کارکردهای رادیوی آموزشی در ایران. رسانه و فرهنگ»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 1: 132-107.
 
 Freeman- Larsen Diana (1998). Lauage Foregin Teaching in Principles and Techniques. Oxford.
Gillham,B (2000). The Research interview. London. Rautlege.