نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه جامعه‌شناسی، پژوهشکدۀ علوم‌انسانی و مطالعات اجتماعی، واحد جهاد‌ دانشگاهی، تهران، ایران. (نویسندۀ مسئول)

3 استادیار گروه علوم اجتماعی، جامعه‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تماشای تلویزیون بر ارزش‌های فرهنگی اجتماعی زنان (15 تا 65 ساله) ساکن مهاباد است. روش این پژوهش از نوع پیمایشی است و اطلاعات موردنیاز با استفاده از پرسشنامۀ محقق‌ساخته گردآوری شده است. تعداد 382 نفر از زنان 15 تا 65 ساله شهر مهاباد به‌عنوان جامعۀ آماری مطرح بوده‌اند که با کمک نرم‌افزار spss23 تحلیل توصیفی و استنباطی داده‌ها انجام پذیرفته است. طبق یافته­ های این پژوهش، تماشای شبکه‌های تلویزیونی داخلی و خارجی بر ارزش­های فرهنگی اجتماعی زنان ساکن مهاباد تأثیرگذار است، با این تفاوت که تماشای شبکه‌های تلویزیونی خارجی در مجموع رابطۀ معکوس و منفی و تماشای شبکه‌های تلویزیونی داخلی رابطۀ مستقیم و مثبت با ارزش­های فرهنگی اجتماعی زنان دارد. نتایج پژوهش نشان داد که در این زمینه، شاخص ­های اجتماعی اقتصادی مانند سن، تحصیلات، وضعیت اقتصادی نیز تأثیرگذار هستند. اما از بین متغیرهای مثبت، تحصیلات با ضریب بتای 0.329، بیشترین تأثیرات مثبت را بر ارزش­های فرهنگی اجتماعی زنان ایفا می‌کند و تلویزیون خارجی با ضریب بتای 0.307- بیشترین تأثیر منفی را بر ارزش­های فرهنگی اجتماعی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Mahabadi Females’ Watching of Television on Their Socio-Cultural Values

نویسندگان [English]

  • Zahra Khezri 1
  • Tahmineh Shavardi 2
  • Asmeh Ghasemi 3

1 Ph.D. Candidate in Cultural Sociology, Department of Social Sciences, Sociology, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran,

2 Associate Professor, Department of Sociology, Research Institute for Humanities and Social Studies, Jahad-e Daneshgahi Branch, Tehran, Iran. (Corresponding Author).

3 Assistant Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

The aim of this study is to investigate the effect of watching television on the socio-cultural values ​​of women (aged 15 to 65) living in Mahabad. The method used in this research is survey and the required information has been collected using a researcher-made questionnaire. A total of 382 women aged from 15 to 65 years in Mahabad were included in the statistical population. Descriptive and inferential analysis of the data was performed using SPSS software (version 23.0). According to the findings of this research, watching domestic and foreign TV channels impacts the socio-cultural values ​​of women living in Mahabad. The difference is that watching foreign TV channels has an inverse and negative relationship with women's socio-cultural values in general, but watching domestic TV channels has a direct and positive relationship. The results showed that socio-economic indicators such as age, education and economic status are also effective in this regard. But from among the positive variables, ‘education’ -with a beta of 0.329- has the highest positive effect, and ‘foreign television’ with a beta of -0.307 has the highest negative effect on women's socio-cultural values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Domestic TV Channels
  • Foreign TV Channels
  • Socio-Cultural Values
  • Women Living in Mahabad
- آقاسید مرتضی، سید حسین (1397). بررسی و تحلیل تأثیر شبکه های ماهواره ای بر ارزش‌های شهروندان شهر تهران. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه البرز.
- آزاد ارمکی، تقی؛ و غیاثوند، احمد (1383). «بررسی وضعیت نظام ارزشی در مناطق فرهنگی-اجتماعی کشور». فصلنامۀ مطالعات ملی، 20، سال پنجم، شمارۀ 4، 1383.
- اخلاصی، ابراهیم (1397). درآمدی بر جامعه‌شناسی بدن، چاپ اول، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
-انگلیس، دیوید (1399). فرهنگ و زندگی روزمره. (مترجم: علی باصری و جانان نجفی)، چاپ اول، تهران: انتشارات اندیشه احسان.
- اینگلهارت، رونالد (1395). تحول فرهنگی در جامعۀ پیشرفتۀ صنعتی، (مترجم: مریم وتر)، چاپ سوم، تهران: انتشارات کویر.
-باومن، زیگموند (1384). عشق سیال، (مترجم: عرفان ثابتی)، چاپ اول، تهران: انتشارات ققنوس.
- باکاک، رابرت (1381). مصرف، (مترجم: خسرو صبری)، چاپ اول، تهران: نشر شیرازه.
-بهرامی کمیل، نظام (1398). نظریۀ رسانه‌ها جامعه‌شناسی ارتباطات، چاپ سوم، تهران: انتشارات کویر.
-باهنر، ناصر و طاهره جعفری کیذقان (1389). «تلویزیون و تأثیرات کاشتی آن بر هویت فرهنگی ایرانیان». فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی. دورۀ سوم، شمارۀ 4، 131-156.
- بیک‌زاده، روح الله (1396). پیامدهای فرهنگی- اجتماعی استفاده از شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای کردی بر مخاطبان شمال غرب ایران. پایان‌نامۀ دکتری، رشتۀ سیاست‌گذاری فرهنگی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع).
-باتامور، تام (1375). مکتب فرانکفورت، (مترجم: حسینعلی نوذری)، چاپ ، تهران: نشر نی.
- تهمتن کاوکانی، آیدا (1397). بررسی تأثیر شبکه‌های ماهواره‌ای (فارسی‌زبان) بر ارزش‌های فرهنگی مخاطبین مطالعۀ موردی: خانواده‌های منطقۀ 10 شهرداری تهران، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ علوم ارتباطات، گرایش مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق.
-تامپسون، جان (1380). رسانه‌ها و نوگرایی. (مترجم: علی ایثاری کسمایی)، چاپ اول، تهران: مؤسسۀ ایران.
- ریترز، جرج (1395). نظریۀ جامعه‌شناسی، (مترجم: هوشنگ نایبی)، چاپ اول، تهران: نشر نی.
- حکیم‌آرا، محمدعلی؛ ساعی، محمدحسین؛ و ناطقی، امیرحسین (1399)، چالش‌های نظری در گذار از رسانه‌های سنتی به رسانه‌های نوین: ترند‌سازی توئیتری در برابر برجسته‌سازی تلویزیونی، فصلنامۀ رسانه‌های دیداری و شنیداری، شمارۀ 2، پیاپی 34، 7-33.
- رفیع‌پور، فرامرز (1376). توسعه و تضاد، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
-ریتزر، جورج (1394). مبانی نظریۀ جامعه‌شناسی معاصر، (مترجم: شهناز مسمی‌پرست)، چاپ سوم، تهران: نشر ثالث.
-رهنما، آذر؛ و شریف‌زاده، محمدرضا (1398). پژوهشی فلسفی در باب نقش رسانه‌ای هنر گرافیک براساس نظریۀ صنعت فرهنگ مکتب فرانکفورت، دوفصلنامۀ فلسفی شناخت، پژوهشنامۀ علوم انسانی، شمارۀ 1/81، 123-140.
- ساروخانی، باقر؛ میرزاخانی، معصومه؛ و خجسته باقرزاده، حسن (1399). «برساخت بدن در تلویزیون «مورد مطالعه: تبلیغات بازرگانی شبکه یک سیمای ملی»، فصلنامۀ علمی رسانه‌های دیداری و شنیداری، سال چهاردهم/ شمارۀ 1/ پیاپی 33/ 33-64.
- شاکری‌نژاد، محسن (1397). بازنمایی الگوی عفاف و حجاب در سریال‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران، رسالۀ دکتری، رشتۀ ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی.
-گیدنز، آنتونی (1384). پیامدهای مدرنیت، (مترجم: محسن ثلاثی)، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز. 
- گیدنز، آنتونی (1393). تجدد و تشخص، (مترجم: ناصر موفقیان)، چاپ نهم، تهران: نشر نی.
- مارکوزه، هربرت (1359). انسان تک‌ساحتی، (مترجم: محسن مؤیدی)، چاپ دوم، تهران: نشر امیر کبیر.
- مک کوایل، دنیس (1385). درآمدی بر نظریۀ ارتباطات جمعی، (مترجم: پرویز اجلالی)، چاپ دوم، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
- مهدی‌زاده، سید محمد (1399). نظریه‌های رسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات همشهری.
- وبلن، تورستن (1396). نظریۀ طبقۀ تن‌آسا. (مترجم: فرهنگ ارشاد)، چاپ ششم، تهران: نشر نی.
- یوسفی، نریمان (1383). بررسی نقش تلویزیون در روابط نسلی (با تأکید بر ارزش‌های فرهنگی). چاپ اول، تهران: نشر پژوهشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی جهاد کشاورزی.
 
 
-Derrida, J.C. (1998). Faith and Knowledge; the Tow Sourcs of Relegation Ellui J.
Howard. Y (2019). Critical Study ofthe Factors Affecting Social and Cultural Values and Identity with Emphasis on Mass Media, Ecological Moeling, 209.97-109.
- Hales, H (2016) Pathology Of The Effect Of Mass Media On Students' Socio-Cultural Values. Technology.3. (18).14-12.
- Kellner, Douglas (2018), the Impact of TV Advertising on Women's Cultural and Social Identity ", London &New York: Ro.Utledge.  
-Laughey, D(2007) key Themes in Media Theory, McGraw Hill publications.
-Rice, T. W.and,Alexander F .Sumberg (1997), CivicCulture and government performance in the American States, Publius;The Journal 0f Federalism, V0l. 27,N0. 1,PP.99-114
- Tankard. Y, (2015) the Role of media (Television) In women's social interaction in vancouver, canada. chinese geografical science.vol: 12, No 3, Pp226. 
-Verba, S. Almond, G (1963).The Civic Culture. Princeton: Princeton University Press.
-Putnam, Robert. (1980), Democracies in FluxLThe Evolution of Social Capital Contemporary Society, OxfordUniversity press.