نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه ارتباطات، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. (نویسندۀ مسئول)

چکیده

امروزه با رشد فناوری‌های ارتباطی، دسترسی مخاطبان به انواع شبکه‌های فراملی ماهواره‌ای، شبکه‌های اجتماعی، فضاهای مجازی و آنلاین به‌گونه‌ای تسهیل شده که رسانه‌ها برای جذب هر چه بیشتر طیف مختلف مخاطبان و درنتیجه، فروش هرچه بیشتر محصولات رسانه ­ای خود، مجبورند مطابق خواسته و سلیقۀ مخاطبان برنامه­ سازی کنند. ازاین‌رو ضرورت شناخت دقیق مخاطبان و نیازهای آنان اهمیت بسزایی پیدا کرده است. این مقاله به کمک روش تحقیق کیفی تحلیل ادراک، مبتنی بر تکنیک مصاحبه شامل مصاحبه­ های عمیق و مصاحبۀ گروهی متمرکز- و در قالب نظریۀ «استفاده و رضامندی» و مدل رمزگذاری– رمزگشایی هال، دیدگاه مخاطبان نوجوان مجموعه‌پویانمایی کیخان را بررسی کرده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که سطح خوانش معانی برداشت‌شده توسط مخاطبان نوجوان چیزی نیست که فقط در اولین باری که مخاطب، سریال را تماشا می­کند، حادث شود، بلکه ساختن معنا، فرایندی است که هر بار به‌دلیل مطرح‌شدن زمینه­ های جدید، دلالتی جدید را مطرح می‌کند. از سوی دیگر، مخاطب نوجوان برای ارزیابی و قضاوت دربارۀ وقایع مهم سریال از تجربۀ خویش استفاده می­کند و با مقایسۀ موقعیت به‌تصویرکشیده‌شده در سریال با واقعیت و تجربۀ خود تصمیم می‌گیرد.
 
[1] مجموعۀ «کیخان» به کارگردان و تهیه‌کنندگی امیر کساوندی با تکنیک سه‌بعدی برای قشر نوجوانان و جوانان ساخته‌ شده است. داستان این پویانمایی، دربارۀ پسر نوجوانی است که به خاطر مشکل برادرش که درگیر اعتیاد شده است، تصمیم می‌گیرد با توزیع‌کنندگان مواد مخدر روان‌گردان در مدارس، دانشگاه‌ها و حومۀ شهر مبارزه کند. تخصص او در حوزۀ رباتیک است، به همین سبب، لباسی طراحی می‌کند که ظاهری متفاوت دارد و با این لباس و با همکاری پلیس به مبارزه با قاچاقچیان می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Reading Perception of the Media of TV by the Adolescent Audience at School Grades 10 to 12: (Case study: Keykhan Animated Series)

نویسنده [English]

  • Ali Eskandari

Assistant Professor, Department of Communication, Faculty of Social Sciences, Payam-e Noor University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)

چکیده [English]

Today, with the growth of communication technologies, the audience access to a variety of transnational satellite networks, social networks, and cyber and online spaces has been facilitated in such a way that the media are forced to plan according to the wants and tastes of their audience to attract the wide variety of audiences and thus sell their media products more. Therefore, the necessity to precisely know the audience and their needs has become considerably important. This article has examined the views of the adolescent audience of ‘Keykhan’ animated series using perception analysis as a qualitative research method based on interview technique including in-depth interviews and focused group interviews, and in the form of "Uses and Gratifications" theory and Hall’s encoding/decoding model. The results indicate that the level of reading of the meanings as perceived by the adolescent audience does not occur only the first time the audience watches the series, but meaning creation is a process that raises new implications each time the new contexts are raised. On the other hand, the adolescent audience uses their own experience to evaluate and judge the important events of the series and make decisions by comparing the situation depicted in the series with reality and their experience.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Audience Research
  • Perception Analysis
  • Encoding
  • Decoding
  • Animation
  • Keykhan Animated Series
 
آسابرگر، آرتور (1383). روش‌های تحلیل رسانه‌ها. (مترجم: پرویز اجلالی). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
استوری، جان (1386). مطالعات فرهنگی دربارۀ فرهنگ عامه، (مترجم: حسین پاینده)، چاپ اول، تهران: آگه. سلمانی ندوشن؛ و بنی‌اسدی، مبینا (1388). سریال‌های تلویزیونی و زندگی روزمره (پژوهشی در میان دختران نوجوان)، تهران: رشتۀ علوم اجتماعی - ارتباطات اجتماعی - تحقیق در ارتباطات اجتماعی، دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، دانشکدۀ دین و رسانه.
سلمانی ندوشن، محمدرضا (1390). ارزیابی تبلیغات تلویزیونی طرح هدفمندکردن یارانه‌ها از دیدگاه کارشناسان تبلیغات و ارتباطات،  تهران: رشتۀ علوم اجتماعی - علوم ارتباطات اجتماعی ـ مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشگاه علامه طباطبائی.
سورین، ورنر جی؛ و تانکارد، جیمز دبلیو (1381). نظریه‌های ارتباطات، (مترجم: علیرضا دهقان)، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، موسسه انتشارات و چاپ. 
طاهری‌نیا، فرشته (1388). تحلیل ادراکی گفتمان سریال­های پرطرفدار تلویزیونی در میان مخاطبان زن، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی (گرایش روزنامه­نگاری)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. 
مارشال، کاترین، راس من، گرچن ب (1386). روش تحقیق کیفی، 1386، (مترجم: علی پاسانیان و مجید اعرابی)، چاپ سوم، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.  
مک کوئیل، دنیس (1385). درآمدی بر نظریۀ ارتباطات جمعی، (مترجم: پرویز اجلالی)، وزارت ارشاد اسلامی، مرکز تحقیقات رسانه‌ها. 
------------، (1382). مخاطب‌شناسی، (مترجم: دکتر مهدی منتظر قائم)، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، مرکز تحقیقات رسانه‌ها.
مک کی، رابرت (1387). داستان، (مترجم: محمد گذرآبادی)، چاپ سوم، تهران، انتشارات هرمس.
مهرداد، هرمز (1380). مقدمه‌ای بر نظریات و مفاهیم ارتباطات جمعی. تهران: انتشارات فاران.
میرصادقی، جمال (1385). عناصر داستان، چاپ پنجم، تهران، نشر سخن.
نیکو، مینو؛ و دیگران (1381). شناخت مخاطب تلویزیون با رویکرد «استفاده و رضامندی»،1381، چاپ اول، تهران، سروش، کانون اندیشه، ادارۀ کل پژوهش‌های سیما.
هال، استوارت (1382). «رمزگذاری و رمزگشایی»، (مترجم: نیما ملک محمدی)، در مجموعه مقالات مطالعات فرهنگی، چاپ اول، تهران، تلخون با همکاری ادارۀ کل پژوهش‌های سیما.   
ویمر، راجر دی؛ و دومینیک، جوزف آر (1384). تحقیق در رسانه‌های جمعی، (مترجم: کاووس سید امامی)، چاپ اول، تهران، سروش. 
 
Alasuutari , P.( 1999 ) , Rethinking the Media Audience , London : sage.