نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، گروه علوم ارتباطات، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. ( نویسندۀ مسئول)

3 استادیار گروه علوم ارتباطات، دانشکدۀ علوم انسانی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی محتوای سواد زیست‌محیطی در بین کاربران شبکه‌های مجازی در شهر تبریز انجام شده است. نوع تحقیق کاربردی و روش این تحقیق پیمایشی است. جامعۀ آماری شامل شهروندان 15 تا 59 سالۀ شهر تبریز است که از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کنند. محاسبۀ حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تقریباً 384 نفر را در بر گرفت. روش نمونه­گیری، خوشه­ای چندمرحله‌ای است. برای گردآوری داده‌ها، از پرسشنامۀ محقق‌ساخته با لحاظ محلی‌نگری و برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که شهروندان درمورد نگرش و سبک زندگی زیست‌محیطی به وضعیت مطلوب نزدیک شده‌اند و درمورد دانش زیست‌محیطی نمرۀ متوسط دارند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد با افزایش دانش زیست‌محیطی، میزان تولید محتوا نیز افزایش می‌یابد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Elements of Environmental Literacy Content Preparation among the Users of Social Networks in Tabriz

نویسندگان [English]

  • Mahdieh Farajzadeh Gargari 1
  • Nahid kordi 2
  • Ali Jafari 3

1 Ph.D. Candidate in Communication, Department of Communication, Faculty of Humanities, Ardabil ranch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Communication, Faculty of Humanities, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)

3 Assistant Professor, Department of Communication, Faculty of Humanities, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil, Iran.

چکیده [English]

The aim of the present research was to analyze the elements of environmental literacy among the users of social networks in Tabriz. The research type is applied and its method is survey. The statistical population of the research included Tabrizi citizens aged between 15 and 59 who use virtual social networks. Cochran's formula was applied to calculate the sample size, as a result of which 384 individuals were considered. The sampling method is multi-stage cluster sampling. To collect the data, the researcher-made questionnaire with local considerations was applied, and to analyze the data, Pearson correlation coefficient was used. The research findings showed that Tabrizi citizens approached the desired status in terms of environmental attitude and lifestyle, receiving the average grade in both environmental knowledge and environmental concerns. The results also revealed that as the environmental knowledge increases, so does the content preparation.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental Literacy
  • Content Production
  • Social Networks
  • Lifestyle
دکامین، مجید (1396). «سواد محیط‌زیستی: حلقۀ گمشدۀ توسعه»، مجلۀ ایمنی و بهداشت محیط‌زیست، شمارۀ 84. 50-51.
رضائی، مهدیه؛ و شبیری، سیدمحمد (1393). «رابطۀ میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات (با تأکید بر اینترنت) با سواد محیط‌زیستی دانشجویان»، فصلنامۀ انسان و محیط‌زیست، شمارۀ 31.
سازمان حفاظت محیط‌زیست (1394). خلاصۀ گزارش وضعیت محیط‌زیست ایران 1383 – 1392. تهران، انتشارات سازمان حفاظت محیط‌زیست. 
سبکتکین، قربانعلی؛ جعفری، احمد؛ و جعفری، همت (1392). «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش دانش‌آموزان به سبک زندگی متناسب با اقتصاد مقاومتی (مطالعۀ موردی: دانش‌آموزان شهرستان کرج)»، همایش ملی نقش سبک زندگی در اقتصاد مقاومتی.
شبیری، سیدمحمد؛ میبدی، حسین؛ و سرداری‌پور، عادله (1393). «بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد اخلاق زیست‌محیطی در شهروندان»، فصلنامۀ جهان معرفت، سال بیست و سوم، شمارۀ 201. 83-95.
شریفی، زینب؛ مظفری، افسانه؛ دلاور، علی؛ و فرهنگی، علی اکبر (1396). «تبیین مؤلفه‌های روزنامه‌نگاری محیط‌زیست و ارائه مدل مطلوب برای مطبوعات ایران (از نگاه استادان ارتباطات و محیط‌زیست، خبرنگاران و فعالان محیط‌زیست)»، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورۀ 14، شماره 50. 
صالحی، صادق؛ و کریم‌زاده، سارا (1393). «تحلیل رابطۀ بین ارزش‌های زیست‌محیطی و نگرش نوین زیست‌محیطی (مطالعۀ موردی: ارومیه)»، فصلنامۀ مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دورۀ 10، شمارۀ 37.
ضیاءپور، آرش؛ کیانی‌پور، ندا؛ و نیکبخت، محمدرضا (1391). تحلیل جامعه‌شناختی محیط‌زیست و رفتار افراد نسبت به آن در مناطق روستایی و شهری استان کرمانشاه، شمارۀ 2، 55 -67.
قادری، ناصح؛ چوپانی، سامان؛ صالی، صادق؛ و خوش‌فر، غلامرضا (1394). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتار زیست‌محیطی در شهرستان مریوان در سال 1392»، مجلۀ علوم پزشکی زانکو، شمارۀ 14، 10-18.
کمالی مهاجر، مرضیه؛ و فراهانی، بنفشه (1391). «فرهنگ زیست‌محیطی راهکارهای توسعۀ گردشگری پایدار»، اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت‌گردی ایران زمین. 
گیدنز، آنتونی (1387). «تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید»، (مترجم: ناصر موفقیان)، تهران، نشر نی، چاپ پنجم.
لعلی، محسن؛ عابدی، احمد؛ و کجباف، محمدباقر (1391). «ساخت و اعتباریابی پرسشنامۀ سبک زندگی (LSQ)»، فصلنامۀ پژوهش‌های روانشناختی، دوره پانزدهم، شمارۀ 1،  64-80.
مرکز آمار ایران (1390). گزیدۀ نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
مصداقی‌نیا، علیرضا؛ یونسیان، مسعود؛ و ناصری، سیمین (1386). «بررسی آگاهی ساکنین شهر تهران از آلودگی‌های زیست‌محیطی و عوارض بهداشتی مربوطه و تعیین منابع اطلاعاتی آنان»، فصلنامۀ علمی– پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، دورۀ نهم، شمارۀ 1، مسلسل 31. 3-13.
نقدی، اسداله (1390). انسان و شهر همدان، انتشارات دانشگاه بوعلی سینا.
همتی، زهرا؛ و شبیری، سیدمحمد (1394). «تحلیلی بر مؤلفه‌های ارتقای فرهنگ زیست‌محیطی (مطالعۀ موردی: شهروندان شهر شیراز)»، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، دورۀ هشتم، شمارۀ 4. 197-215. 
هوشمندان مقدم‌فرد، زهرا؛ اخبار، اسماعیل؛ و شمس، علی (1395). «مؤلفه‌های اثرگذار بر آگاهی زیست‌محیطی هنرجویان کشاورزی زنجان»، فصلنامۀ پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شمارۀ 37. 73-84.
 
 
Atran, S &et al. 2005. "The Cultural Mind: Environmental Decision Making and Cultural Modeling Within and Across Populations", Psychological Review, No.112. Pp744-770.
Capra, Fritiof. 1996. "The Web of life, Anchor / Doubleday", New York.
Hollweg, K.S., Taylor, J.R., Bybee, R.W., Marcinkowski, T.J., McBeth, W.C., and Zoido, P. 2011. "Developing a framework for assessing environmental literacy", Washington, D.C: North American Association for Environmental Education. 
Hungerford, H.R. and Volk, T. 1990. "Changing learner behavior through environmental education", The Journal of Environmental Education, Vol. 21 (3).Pp 8 - 22.
Isaac-Márquez, R. Salavarría García, O. Eastmond Spencer, A. Ayala Arcipreste, M.  Arteaga Aguilar, M.; Isaac-Márquez, A.; Sandoval Valladares, J. & Manzanero Acevedo, L. 2011. "Environmental culture in high-school students: Case study of environmental education at the high-school level in Campeche", Revista Electrónica de Investigación Educativa, Vol .13 (2).Pp 1-17.
Kaiser, F. Wolfing S. Fuhrer. 1999. "Environmental attitude and ecological behavior", journal of environmental psychology,Vol 19.Pp 1-9
Karimzadegan, H, H. Meiboudi. 2012. "Explorationof Environmental literacy in Science Education Curriculum in Primary Schools in Iran", Procedia-Social andBehavioral Sciences, No. 46.
Kim, G. W., R. T. Vaswani, W. Kang, M. Nam, D. Lee. 2017.  "Enhancing Ecoliteracy through Traditional Ecological Knowledge in Proverbs", Sustainability, No. 9.
Metcalf, A. Y. 2012. "Green culture: The impact of employee environmental culture. Southeast Decision Sciences Institute Conference", Hilton Columbia Center Columbia, South Carolina. No. 29.
Orr, David. 1992. "Ecological Literacy", State Univercity of New York press. 
Spinola, H. 2015. "Environmental literacy comparison between students taught in Eco-schools and ordinary schools in the Madeira Island region of Portugal", Science Education International, Vol. 26, Issue 3. Pp.395 – 416.
Thompson, S. C. G., M. A, Barton. 1994. "Ecocentric Andanthrocentric Attitudes toward the Environment", Journal of Environmental Psychology, No.14.Pp149-157.
UNESCO. 1978. "Intergovernmental Conference on Environmental Education", Tbilisi (1977), Final Report, UNESCO, Paris.
Varisli, T. 2009. "Evaluating eighth grade students’ environmental literacy: The role of socio-demographic variables. Master’s thesis", The Department of Elementary Science and Mathematics Education, Middle East Technical University, Turkey.