نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی‌ارشد تهیه‌کنندگی‌ رادیو، گروه رادیو، دانشکده تولید رادیو و تلویزیون، دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران.

2 استادیار گروه رادیو، دانشکده تولید رادیو و تلویزیون، دانشگاه صداوسیما، تهران ، ایران. (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه رادیو، دانشکده تولید رادیو و تلویزیون، دانشگاه صداوسیما، تهران ، ایران.

چکیده

این مقاله با هدف بررسی نقش راوی برای رسیدن به قابل‌اعتمادترین روایت فردی از واقعیت در مستند رادیویی، به‌عنوان نزدیک‌ترین گونۀ‌ رسانه‌ای به رویداد واقعی، نگاشته شده است. به این منظور، با تکیه بر سه نظریۀ روایت از پراپ، ژنت و بارت، هفت‌ نمونۀ‌ ساخته‌شده در سه‌ شبکۀ رادیویی فرهنگ، صدای آشنا و ایران، به‌‌طور تصادفی انتخاب و با روش تحلیل روایت، بررسی شدند.
براساس یافته‌ها، بهترین گونۀ روایت، که به برداشتی شفاف از واقعیت سوژه می‌انجامد، روایت انفجاری بر پایۀ‌ نظریه ژنت و بارت است؛ زیرا با بیان تفسیرهای گوناگونِ وقایع و بازنمایی هم‌زمان پاره‌ای از اجزا در کالبد روایت، نشان می‌دهد عناصر مختلف، چه ارتباطی با هم دارند و هر کدام، چگونه در ساختار متن می‌گنجد یا گنجانده نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impression that Documentarist Receives from the Point of View of the Reality of the Subject on Radio Documentary Based on Narrative Theory

نویسندگان [English]

  • Zahra Mohsenzadeh 1
  • Vida Hamraz 2
  • Mohammad Akhgari 3

1 M.A. in Radio Production. Department of Radio, Radio and Television Production Faculty, IRIB University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Radio, Radio and Television Production Faculty, IRIB University, Tehran, Iran (Corresponding Author).

3 Assistant Professor, Department of Radio, Radio and Television Production Faculty, IRIB University, Tehran, Iran

چکیده [English]

This article has been written with the aim of surveying on the narrator’s role for acquiring the most trustable individual narrate of reality in radio documentary which is the closest media genre to the real event. To achieve this goal by relying on the views of Propp, Genette & Barthes, 7 produced radio documentaries in radio networks, namely Radio Farhang, Sedaye Ashena & Iran were chosen randomly to go under narrative analysis survey.
The findings showed that the best kind of narrative which leads to a clear perception of the subject is a kind of Explosive Story which finds its base in Barthes & Genette perspective. Because, with expressing different interpretations of events & their simultaneous representation of details in the body of narrative, indicates that how various elements are connected and each of them can be inserted into the textual structure or not.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Radio Documentary
  • Point of View
  • The Reality of the Subject
  • Narrative Theories
  1. اخوت، مهدی (1371). دستور زبان داستان. تهران: فردا.

    انوشه، حسن (1381). دانشنامۀ ادب فارسی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

    بارت، رولان (1394). اس زد (s/z). (مترجم: سپیده شکری‌پور). تهران: افراز.

    بیجاری، حامد (1394). پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد. مطالعۀ نشانه‌شناسی درام مستند رادیویی در صدای جمهوری اسلامی. رشتۀ تهیه‌کنندگی رادیو. دانشگاه صدا و سیما.

    پرینس، جرالد (1396). روایت‌شناسی. (مترجم: محمد شهبا). تهران: مینوی خرد.  

    تروبی، جان (1397). آناتومی داستان. (مترجم: محمد گذرآبادی). تهران: آوند دانش.

    تهامی‌نژاد، محمد (1383). تعریف و توضیح تفصیلیِ اصطلاحاتِ سینمای مستند. برگرفته از سایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی.) (https://www.defc.ir، بازنشانی‌‌شده در: 28 دی 1398.

    دهقانپور، حمید (1393). تاریخ سینمای مستند ایران و جهان. تهران: سمت.  

    ریمون کنان، شلومیت (1387). روایت داستانی: بوطیقای معاصر. (مترجم: ابوالفضل حرّی). تهران: نیلوفر.

    سالاری‌مقدم، نوید (1393). پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد. رابطۀ میان واقعیت مجازی و واقعیت عینی در درام مستند رادیویی. رشتۀ تهیه‌کنندگی رادیو. دانشگاه صدا و سیما.

    سجودی، فرزان (1397). نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: نشر قصه.

    صفیئی، کامبیز (1388). «کاربرد تحلیل ساختاری روایت: تحلیل روایی نمایشنامۀ ملاقات بانوی سالخورده اثر فردریش دورنمات با تکیه بر دیدگاه رولان بارت»، ادبیات تطبیقی، دورۀ 3. شمارۀ 11. صص 165-145.

     کوری، گریگوری (1395). روایت‌ها و راوی‌ها. (مترجم: محمد شهبا). تهران: مینوی خرد.

    کیلبرن، ریچارد؛ و آیزود، جان (1385). مقدمه‌ای بر مستند تلویزیونی. (مترجم: محمد تهامی‌نژاد). تهران: ادارۀ کل پژوهش‌های سیما. 

    لاروش، فون والتر؛ و بوخهلس، آکسل (1387). ژورنالیسم رادیویی. (مترجم: محمد اخگری). تهران: دانشکدۀ صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.  

    مارتین، والاس (1389). نظریه‌های روایت. (مترجم: محمد شهبا)، تهران: هرمس.

    محمدپور، احمد (1389). ضدّ روش. تهران: جامعه‌شناسان.

    مک‌لین، بتسی‌ای (1394). تاریخ نوین سینمای مستند. (مترجم: محمدجواد مظفریان). تهران: رونق.

    میرزایی، خلیل (1390). کیفی‌پژوهی: پژوهش، پژوهشگری و پژوهش‌نامه‌نویسی. تهران: فوژان.

    هرمن، دیوید (1388). روایت‌شناسی ساختارگرا. (مترجم: محمد راغب). فصلنامۀ هنر. شمارۀ 82.

    همراز، ویدا (1397). جزوۀ کلاسی تاریخ رادیو. تهران: دانشگاه صدا و سیما.

    همراز، ویدا؛ و مقدم چرکاری، سیاوش (1394). «بازشناسی مبانی مشترک نظری و ساختاری رسانه‌های شنیداری و تاریخ شفاهی». دوفصلنامۀ علمی پژوهشی تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری دانشگاه الزهرا (س). شمارۀ 16. صص 171-155.

     

    1. Hyde, Stuart. (1991). Television and radio announcing, Houghton Mifflin.

     Ronen, Ruth. (2002). Representing the real, Amsterdam: Rodopi.  

    Rimmon- Kenan. (2005). Shlomith. Narrative Fiction: Contemporary Poetics. 2nd ed. London and New York: Routledge.

    Genette, Gerard. (1982). Figures of Literary Discourse. Trans. Marie-Rose Logan, New York: Columbia University Press.

    Hawkes, Terence. (1977). Structuralism and Semiotics, London: Routledge Hayward.