نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

یک سال پس از خروج آمریکا از توافقنامه برجام، شورای عالی امنیت ملی ایران با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد اجرای برخی اقدامات در چارچوب این تهعدنامه را متوقف می‌کند. سایت های خبری گوناگون که به پوشش اخبار مربوط به ایران می‌پردازند، در راستای مواضع و بر اساس گفتمان خود، اخبار کاهش تعهدات برجامی ایران را پوشش دادند که هدف این پژوهش تحلیل گفتمان سایت‌ خبری بی‌بی‌سی فارسی در  پوشش اخبار  «کاهش تعهدات برجامی ایران» است. تحلیل گفتمان با بهره از رویکرد گفتمان کاوی ون‌دایک ، روشی است که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است . شروع بازه زمانی پژوهش، از روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ و پایان بازه زمانی مورد مطالعه 20 آبان ماه 1398 است. متون موردمطالعه 9 خبر از از بین 122 خبر منتشر شده در بی‌بی‌سی فارسی، دربازه زمانی مورد مطالعه است و به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد گفتمان ایران هراسی، گفتمان غالب در متون خبری بی‌بی‌سی فارسی است . دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هدف ایران از فعالیت‌های هسته‌ای معرفی می‌شود و نگرانی اروپا و سایر طرف های برجام از نقض برجام توسط ایران مورد تاکید قرار می‌گیرد. بی‌بی‌سی در عین حالی که به مقصر بودن آمریکا معترف است اما این تقصیر را برجسته نمی‌کند و تلاش می‌کند ایران را نقض کننده اصلی برجام معرفی کند. آنچه مشهود است گفتمان امپریالیسم جهانی بر بی‌بی‌سی فارسی مسلط است و آمریکا به عنوان یک ابرقدرت که کشورهای دیگر در برابر او دست بسته و ناچار هستند، پذیرفته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

BBC Farsi News Site Discourse Analysis in News Coverage of "Reducing Iran's JCPOA Obligations"

نویسندگان [English]

  • Hasan Ghasemi 1
  • Leila Niroomand 2
  • Anni Mirzakhanian 2

1 Ph.D. Student in Communication Sciences, Department of Communication Sciences, Faculty of Humanities, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Communication Sciences, Faculty of Humanities, East Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One year after the exit of the United States from the JCPOA agreement, Iran has announced that would suspend certain measures under the JCPOA articles 26 and 36. Various news sites covered the news of Iran’s obligations reduction. The method of discourse analysis has been employed in this research using the Wendyek discourse mining approach. The beginning of the research is on Wednesday, May 7, 2009, when Iran took the first step to reduce its obligations and ended on November 11, 2017, ie. a few days after the fourth step of reducing its obligations. This research covered 9 news out of 122 ones published in BBC Farsi while this research has been dealing with the issue of Iran’s obligations reduction by selecting the purposive sampling method. Findings indicate that the Iranophobia discourse is the dominant one in BBC news Farsi texts. It has been emphasized that Iran’s acquisition of nuclear weapons is considered a violation of the IAEA. What is clear is that the global imperialism discourse dominates the BBC Farsi and the United States has been accepted as a superpower with which other countries are forced to comply with.

کلیدواژه‌ها [English]

  • BBC Farsi
  • News coverage
  • JCPOA
  • Reduction of obligations
  • Discourse analysis
آقاگل‌زاده، فردوس (1385). تحلیل گفتمان انتقاد، تهران: علمی و فرهنگی با همکاری دانشگاه تربیت مدرس.
اسماعیل‌نژاد، معصومه؛ فرهنگی، علی‌اکبر، محمد سلطانی‌فر و عباس عباس‌پور (1399). «تحلیل گفتمان انتقادی سیاست گذاری ارتباطی بی‌بی‌سی فارسی»، مطالعات میان رشته‌ای در رسانه و فرهنگ. شماره 1: 24-1.
رایف، دانیل؛ لیسی، استیفن و فردریک، جی (1381). تحلیل پیام‌های رسانه‌ای (ترجمۀ مهدخت بروجردی علوی) تهران: سروش.
گودرزی، حسن(1389). مقایسه گفتمان خبری، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران(ایرنا) و سایت بی‌بی‌سی فارسی در مورد اخبار هسته‌ای (با تأکید بر مسئله ساخت تاسیسات هسته‌ای قم«فردو»). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه صداوسیما.
دالگران، پیتر (1380). تلویزیون و گستره عمومی: جامعه مدنی و رسانه‌های گروهی، انتشارات سروش.
فرانکفورت، چاوا و دیوید نچمیاس (1381).  روش‌های پژوهش در علوم اجتماعی، ترجمة فاضل لاریجانی و رضا فاضل، تهران: سروش.
فرکلاف، نورمن(1379). تحلیل انتقادی گفتمان، (ترجمه: گروه مترجمان). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات‌رسانه‌ها.
فرقانی، محمدمهدی ( 1382). راه دراز گذار (بررسی تحول گفتمان توسعۀ سیاسی در ایران)، فرهنگ و اندیشه.
مهدی‌زاده، محمدمهدی (1387). رسانه‌ها و بازنمایی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
مهدی‌زاده، سیدمحمد(1380). «تصویرسازی منفی رسانه‌های غربی از جهان اسلام و ملل شرق»، فصلنامه رسانه، شماره 3: 21-10.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1389). نظریه‌های رسانه. تهران: انتشارات همشهری.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1383). بازنمایی ایران در مطبوعات غرب: تحلیل انتقادی گفتمان (نیویورک   تایمز، گاردین، لوموند و دیولت 2000- 1997 میلادی)، پایان‌نامة دکتری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
مک کوایل، دنیس(1385). درآمدی بر نظریه‌های ارتباطات جمعی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها
وندایک، تئونای (1382).  مطالعاتی در تحلیل گفتمان، از دستور متن تا گفتمان‌کاوی انتقادی، ترجمة پیـروز ایزدی و دیگران، تهران: دفتر مطالعات و توسعة رسانه‌ها.
ویندال، سورین (1376). کاربرد نظریه‌های ارتباطات، دانشگاه تهران.
هوارث، دیوید (1377). «نظریه گفتمان». ترجمۀ علی‌اصغر سلطانی، فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی (دانشگاه باقرالعلوم)، شماره 2:  183-156.
هوشیار، مهدی و سیدمحمد مهدی‌زاده (1399). «چارچوب‌سازی وگفتمان سازی رسانه‌ها در پوشش اخبار»، فصلنامه میان رشته‌ای ارتباطات و رسانه، شماره 1: 163-125.
 
Gamson  WA, Modigliani (1978). The changing culture of affirmativeaction, In Research in Political Sociology. ed. RD Braungart.  
Ghanem,(1997). Filling in the tapestry. The second level of agenda setting. InM. McCombs, D.L. Shaw, & D. Weaver(Eds), Communication and democracy. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Stubbs, Michael (1983). Discourse Analysis: The Sociolinguistic
Scheufel & Tewksbury (2007). Framing Agenda setting and Priming, Journal of Communication. Vol 57. No 1
 Carrie Heeter , Fico, Frederick, Stan Soffin, and Cynthia Stanley. 1987. "New wave gatekeeping: Electronic indexing effects on newspaper reading." Communication Research 14(3): 335-351.
Dozier, David., and Ronald E. Rice. (1984). Rival Theories of Electronic News reading. The new media: 103-128.
Althaus, Scott L, and David Tewksbury. (2002). Agenda Setting and the “New” News: Patterns of Issue Importance Among Readers of the Paper and Online Versions of the New York Times. Communication Research,29,180-207.
Khanjani, Mehrnaz.(2017). News Media Coverage and Source Selection in U.S Foreign Policy Debates: The Case of Iran Deal. PhD diss., Northern Illinois University.
Macmillan, Katie. (2006). "Discourse Analysis - A Primer":
Entman, RM. (1993). Framing: Toward Clarification of a Fractured Paradigm, J. Common.
 Gitlin,T. (1980). The World Is Watching: Mass Media in the Making and Unmaking of the News, Berkeley, California: University of California Press.
Stubbs, Michael. (1983). Discourse Analysis: The Sociolinguistic Analysis of Natural Language, Oxford: Basil Blackwell.
Hofstede, Geert H.)2005(. Cultures and Organizations: Software of the Mind. New York: McGraw-Hill.
Bettina Mottura, Letizia Osti and Giorgia Riboni.(2017) Media and Politics: Discourses, Cultures, and Practices، Cambridge Scholars Publishing