فصلنامه علمی رسانه‌های دیداری و شنیداری

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اعضای هیات تحریریه

اصول و ضوابط نشریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

فرایند پذیرش مقالات

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

اطلاعات آماری

سیاست گذاری رسانه های نوین در ایران :(مطالعه موردی سازمان صدا و سیما و مرکز ملی فضای مجازی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم ارتباطات،گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.(نویسنده مسئول).

چکیده

امروزه هرگونه سیاست‌گذاری رسانه‌ای مستلزم لحاظ کردن دیگر زمینه‌های ارتباطات از جمله فناوری‌های نوین ارتباطی است. این مقاله به موضوع سیاست‌گذاری رسانه‌های نوین در ایران می‌پردازد. هدف تحقیق، شناسایی نقاط‌قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای سیاست‌گذاری رسانه‌های نوین در ایران با محوریت سازمان صدا و سیما و مرکز ملی فضای مجازی است. در این تحقیق با استفاده از روش ماتریس تحلیلی سوات، سیاست‌گذاری‌های سازمان صدا و سیما و مرکز ملی فضای مجازی در مواجهه با رسانه‌های نوین (از طریق مصاحبۀ هدفمند با 26 نفر از کارشناسان و صاحبنظران حوزۀ رسانه و سیاست‌گذاری) بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد نقاط‌ضعف سازمان صدا و سیما در سیاست‌گذاری رسانه‌های نوین، بیشتر از نقاط‌قوت آن بوده و تهدید‌های پیش‌ روی این سازمان نیز بر فرصت‌های آن غلبه دارد، از این رو، لازم است سازمان صدا و سیما با در دستور کار قراردادن سیاست‌های علمی، پرهیز از موازی‌کاری، مقاومت در برابر فشارهای غیررسمی و به‌کارگیری سیاست‌های مخاطب‌پسندانه درراستای کاهش آسیب‌پذیری اقدام کند. در مقابل، نقاط‌قوت مرکز ملی فضای مجازی در سیاست‌گذاری این رسانه‌ها بیشتر از نقاط‌ضعف آن بوده و فرصت‌های پیش روی این مرکز نیز بر تهدید‌های آن غلبه دارد؛ در نتیجه، این مرکز نیز باید با نظارت هر چه بیشتر بر فضای مجازی کشور از طریق تقویت زیرساخت‌ها و ایجاد شبکۀ ملی اطلاعات، سیاست‌گذاری درخصوص تولید محتوا با مضامین سبک زندگی ایرانی- اسلامی، استفاده از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و بخش خصوصی در این حوزه و سیاست‌گذاری درراستای ارتقای سواد رسانه‌ای مردم از طریق این فناوری‌ها، از فرصت‌های بیرونی درراستای تقویت نقاط‌قوت خود بهره ببرد. این نتایج، عناصر سیاسی و ایدئولوژیک و پیچیدگی فرایند‌های آن را در سیاست‌گذاری رسانه‌ای نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

New Media Policy-Making in Iran:(Case Study of the IRIB Organization & the National Center of Cyber Space)

نویسندگان [English]

  • Hamid mohammadi 1
  • Akbar Nasrollahi 2

1 Ph.D. Student of Communication Sciences, Department of Social Communication Sciences, Faculty of Humanities, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor, Department if Social Communication Sciences, Faculty of Social Sciences, Communication & Media, Tehran Center Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)

چکیده [English]

This article concerns the new media policy-making in Iran. Today, any media policy-making requires consideration of other areas of communication, including new communication technologies. The purpose of this study is to identify the most important strengths, weaknesses, opportunities and threats of new media policy-making in Iran with the focus on the IRIB organization and the National Center of Cyberspace .

This research uses a method based on SWOT Analysis Matrix to deal with the IRIB & the National Center of Cyberspace’s media policy-making whit new media. Therefore, purposive interviews were conducted with 26 managers and experts in the area of policy making and media.

The findings demonstrate that in new media policy-making, weaknesses of the IRIB organization outnumber the strengths, with the future threats overshadowing the opportunities. Therefore, The organization must reduce its vulnerability by putting scientific policies on the agenda, avoiding duplication of work, resisting informal pressures, and using audience-friendly policies. On the contrary, strengths of the National Center of Cyberspace outnumber the weaknesses, with the future opportunities overshadowing the threats. Therefore, This center should also monitor the country's cyberspace as much as possible by strengthening the infrastructure and creating a national information network, policy-making on content production with Iranian-Islamic lifestyle themes, using the power of knowledge-based companies and the private sector and policy-making in order to promote people's media literacy, take advantage of external opportunities to strengthen its strengths.

These findings show the political and ideological components as well as their complicated processes in media policy-making.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy-Making
  • Media Policy-Making
  • New Media
  • IRIB
  • National Center of Cyberspace
مراجع
اکبرزاده جهرمی، سیدجمال‌الدین (1395). «پیامدهای هم‌گرایی اینترنت و تلویزیون بر سیاست‌گذاری رسانه‌ای در ایران»، مطالعات فرهنگ - ارتباطات، شمارۀ 66 ( 40)،صص 7-46.
الوانی، سیدمهدی؛ خنیفر، حسین؛ و حاجی ملامیرزایی، حامد (1393). «تدوین الگوی خط‌مشی‌گذاری فضای مجازی کشور»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، شمارۀ 13، صص 75-100.
باستانی، قادر (1398). «اعتبار منبع در رسانه‏های اجتماعی و ارائۀ مدل مفهومی؛ مطالعۀ موردی کانال‏های خبری تلگرام»، رسالۀ دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
بصیریان جهرمی، حسین؛ خانیکی، هادی؛ و ذکایی، محمدسعید (1392).«رسانه‌های اجتماعی و سازمان‌های رسانه‌ای: بررسی سیاست‌گذاری و مصرف فیس بوک در مواجهه با رسانۀ ملی»، پژوهش‌های ارتباطی، سال بیستم، شمارۀ 3 (پیاپی75)، صص 59-80.
حسن‌نژاد کاشانی، بهزاد؛ و نصرالهی کاسمانی، اکبر (1396). «شناسایی و طبقه‌بندی زمینه‌های سیاست‌گذاری عمومی فضای مجازی»، پژوهش‌های ارتباطی، سال24، شماره4(پیاپی92)،صص 27-53.
خاشعی، وحید (1391).«ارائۀ الگوی مطلوب تدوین سیاست‌های رسانه‌ای»، رسانه، سال23، شمارۀ 1، شمارۀ پیاپی86، صص 29-65.
خجسته باقرزاده، حسن (1398).«شناسایی عوامل کلیدی رسانه‌ای در سیاستگذاری برای رادیو- تلویزیون در ایران»، پژوهش‌های ارتباطی، دورۀ 26، شمارۀ 100، صص 109-137.
خواجه سروی، غلامرضا؛ و بیات، مرتضی (1396).«سیاست‌گذاری رسانۀ مطلوب در جمهوری اسلامی ایران»، دین و ارتباطات، دورۀ 24، شمارۀ 2، شمارۀ پیاپی 52، صص 105-131.
خجیر، یوسف (1398). «روش تحلیل راهبردی (SWOT) در ارتباطات و رسانه»، علوم خبری، سال هشتم بهار 1398 شمارۀ 29، صص 216-240.
دانایی فرد، حسن؛ الوانی، سیدمهدی؛ و آذر، عادل (1383). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت:رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار.
روشندل اربطانی، طاهر؛ و لبافی، سمیه (1391). «تبیین عوامل مؤثر بر فرایند سیاست‌گذاری رسانه‌ای در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران»، رسانه، سال23، شمارۀ 1، شمارۀ پیاپی86، صص 131-148.
روشندل اربطانی، طاهر (1395). سیاستگذاری رسانه‌ای، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
عظیمی بهروز،حسین (1392). تدوین راهبردهای مدیریت تولید تله فیلم در رسانۀ ملی: مطالعۀ موردی سیما فیلم، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد،استاد راهنما: دکتر مرتضی موسویان، دانشگاه صدا و سیما.
علوی‌پور، سیدمحسن؛ عسکری، سید احمد؛ خسروی، علیرضا؛ و سروی زرگر، محمد (1399). «سیاست‌گذاری سواد رسانه‌ای در ایران: چالش‌ها و ظرفیت‌ها»، رسانه و فرهنگ، دورۀ 10، شمارۀ 1 - شمارۀ پیاپی 19، صص 165-188.
فرقانی، محمدمهدی (1381). «شبکه‌های ارتباطی نوین و رسانه‌های همگانی؛ تقابل یا تعامل؟»، رسانه، 13(14), 57-48.
کاظمی‌پور، شهلا (1380).«خواست و مصلحت مخاطبان و چگونگی برقرار کردن ارتباط منطقی بین آ‌نها»، پژوهش و سنجش، سال هشتم، شمارۀ 26، صص 85-106.
کوثری، مسعود (1386). جهان فرهنگی کاربران ایرانی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ادبیات.
لبافی، سمیه (1394). طراحی مدل سیاستگذاری خبری اثربخش ویژۀ انتخابات ریاست جمهوری در سیمای جمهوری اسلامی ایران، رسالۀ دکتری، دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران.
نیکو، مینو (1381). شناخت مخاطب تلویزیون با رویکرد استفاده و رضامندی، تهران: انتشارات سروش.
وردی‌نژاد، فریدون؛ و بهرامی آشتیانی، شهلا (1394). سیاست‌گذاری و مدیریت رسانه، انتشارات دانشگاه تهران.
هاشمی، شهناز؛ دیندار فرکوش، فیروز؛ و احمدی مرویلی، لیلا (1390). «مدل مفهومی استفاده از فضای اینترنت توسط مخاطبان»، مطالعات رسانه‌ای، سال ششم، شمارۀ سیزدهم، صص 193-215.
هومن، حیدرعلی (1389). راهنمای عملی پژوهش کیفی، چاپ دوم؛ تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
Faroog, J (2020). “ Role of Media in Policy Making:Special reference to Afghanistan ” , The International Journal of Social Sciences & Humanities Invention, 7(3), p.p 5821-5832.
Fiaz, Hussein, & Qureshi, Bushra (2018).“ Social media and policy making in Pakistan.” ,Pakistan Administrative Review, 2(1), p.p.208-221.
 Freedman,Des(2010). “MediaPolicy Silences:The Hidden Face of Communications Decision Making ”,International Journal of press politics,vol (6),2010. p.p 344-361.
Reid, Julie. (2018). “The audience –centred approach to media policy making: A critical analysis of the south African press freedom commission as a participatory process of review”, Retrieved feb 18, 2020, from Taylor& Francis Online: https://doi.org/10.1080/23743670.1389761.p.p.74-99.
Smith, Paul(2009) .From Government  to Governance ,the case of UK television policy ,De Mont fort university publication,2009.
Suresh, Chandara Babu؛Smita, Aggarwal & Junjie, Chen (2017). “ Role of media in shaping the policy process: comparative lessons from the food price crisis in Bangladesh, China, India, and Viet Nam”. IFPRI-Discussion Papers,p. 1651.
Zhang,Yan؛Li,Tianyu؛Chen,Kaining&Dai,Kairan(2018). “A review of media impact on public policy process in china:the failure of traditional media framework and the absence of social media frame work”,Global media journal,Vol.16 No.31,pp.129-168.
فصلنامه علمی رسانه‌های دیداری و شنیداری
دوره 16، شماره 42 - شماره پیاپی 42
تیر 1401
صفحه 81-108
فایل ها
اشتراک گذاری
ارجاع به این مقاله
آمار